Er komt een jeugdige cliënt in de praktijk. Een paar jaar geleden bezocht zij ook een aantal keren de praktijk en nu vandaag is ze er weer, ik ben benieuwd hoe het met haar gaat, leuk om haar weer eens te ontmoeten. Ze geeft aan dat ze sinds enige tijd vliegangst heeft en dat ze recent ook diezelfde angst ervoer bij het instappen in de auto. Ze beseft op een dieper niveau dan voorheen dat de dood een reëel gegeven is. Als ze in de auto stapt, realiseert ze zich dat een verkeersongeluk tot de mogelijkheden behoort en dat een heftige botsing de dood tot gevolg kan hebben. En de gedachte aan een mogelijke dood roept angst op. Daarnaast had ze een droom over een neerstortend vliegtuig. In haar droom zag ze vanaf het strand levensecht een vliegtuig opstijgen boven de zee. Op het moment dat het vliegtuig op hoogte was en in de stabilisatiefase terecht kwam, maakte het vliegtuig geheel onverwacht een flinke duik naar beneden, diep de oceaan in, om vervolgens weer boven water uit te komen. Ze zag dat het vliegtuig in tweeën gesplitst was (in het midden open gebroken), voorin het vliegtuig was iedereen dood, achterin het vliegtuig leefden de mensen nog en probeerden iedereen eruit te komen. Haar laatste vliegtuigervaring was recent i.v.m. een skivakantie. Ze voelde de spanning drie dagen van tevoren opkomen en deze hield aan tot het vliegtuig stevig in de stabilisatiefase terecht was gekomen. Ze zegt: 'Ik ben bang om dood te gaan. En ik heb de laatste tijd ook vaak het idee dat ik dood ga op het moment dat ik lichamelijk iets mankeer.' Hoe ben je de laatste keer met de vliegtuigangst om gegaan? Nou, ik sprak mezelf toe..., dat het allemaal wel goed zou komen en liet de angst er zijn, ik kneep in de hand van mijn vriend en langzaamaan zakte de angst af. Geweldig, zeg ik, en hoe ging het toen verder? Op een bepaald moment werd het wel weer rustig... Oké, dus de angst doofde uit..., doordat jij er niet tegen vocht, maar er gewoon bij bleef. Ja, maar ik vind het wel een heel vervelend gevoel, ik had in het verleden nooit vliegangst. Het is toch raar dat dat zo opeens omhoog komt. Ik denk dat de verklaring is... En dan vertelt ze over een vliegtuigervaring van 2 jaar geleden, dat ze hevig schrok van de turbulentie, de arm van haar zus vast greep, die daar afwijzend op reageerde. Dat zou kunnen, zei ik, maar zeker weet je dat niet. Was je daarvoor met andere vliegtuigreizen altijd rustig tijdens turbulentie? Nee, zegt ze, ik was wel wat angstig, maar niet zo erg als de vliegtuigvluchten van de afgelopen twee jaar. Hoe erg is het nou eigenlijk? vraag ik. Nou, zegt ze, als je drie dagen van tevoren al zenuwachtig bent..., de laatste keer moest ik zelfs huilen bij de gedachte dat ik zou gaan vliegen... Ik wil gewoon dat het weg gaat..., dat het er niet meer is. Ze huilt enkele tranen. Laat het maar toe, zeg ik, voel je de angst nu? Ja. Oké, zeg ik, ga maar met je aandacht naar de pijn..., kijk waar die angst in je lichaam zit... en blijf daarbij..., adem in de angst..., voel je voeten op de grond... en observeer de energie van de angst..., laat de energie daar zijn zonder er tegen te vechten..., je bent zo bang om dood te gaan..., je hoeft er alleen maar met je aandacht bij te blijven..., geef het maar de ruimte... Voor even laat ze haar angst/verdriet toe maar al gauw zie ik dat er intern iets plaats vindt in haar waardoor het verdriet stopt. Wat gebeurt er nu met je? Je voelde de angst, er kwamen tranen en toen? Dan komt de gedachte: 'Je stelt je echt aan, er is niks aan de hand.' Oké, zeg ik. Herken je die stemmen? Wat bedoel je? zegt ze. Dat deze boodschappen aan jou zijn mee gegeven, dat dit niet je Natuur is, maar je structuur? Structuur is alles wat is aangeleerd: hoe je je hoort te gedragen, hoe je met pijn dient om te gaan...(veelal vermijden van pijn), het hele pakket aan overtuigingen, die je vanuit de opvoeding en de maatschappij mee krijgt etc. Natuur is je essentie, die overigens niet van jou is..., alsof er 'twee' zouden zijn: jij en je natuur... Nee, je bent natuur, en de structuur komt er later door de opvoeding/maatschappij als een laag over heen. De structuur is ook onderdeel van je Natuur, maar een verkrampte versie daarvan. Je gaf eerder in het gesprek aan dat je me mailde voor een afspraak en dat het even duurde voordat je de mail naar mij verstuurde, omdat deze stemmen (je stelt je echt aan) je aanvankelijk ervan weerhielden om een afspraak te maken. Ja, dat klopt. Is het natuur of structuur dat je mij toch mailde voor een afspraak? Natuur, zegt ze. Precies. En de stemmetjes die zeggen dat er niks aan de hand is, dat je je aanstelt, is dat natuur of structuur? Structuur. Ja, de structuur is alles wat zogezegd met de paplepel is in gegoten door ouders, familie, school en de cultuur. Niet dat je ouders wat te verwijten valt..., daar gaat het niet over, het is gewoon een collectief gegeven dat vrijwel niemand heeft geleerd om met pijn om te gaan en boodschappen heeft mee gekregen als 'stel je niet aan'. En we hebben al helemaal niet geleerd om met de grote onbekende van het bestaan om te gaan: de dood. Het leven zelf, het bestaan is net als de dood onbekend en onzeker. We hebben geen enkele controle..., ook al denken we van wel. De mensheid is massaal gericht op pleasure, het leven moet leuk zijn. Het donker mag er niet zijn. Angst, haat, eenzaamheid, onmacht, onzekerheid en wat al niet meer, moeten weg. Alles wat pijnlijk is onderdrukken we, want we willen ons niet kwetsbaar, onmachtig en onzeker voelen terwijl dit inherent is aan het bestaan zelf, want we weten echt niet wat er het volgende moment plaats vindt. En dat vinden we doodeng. Massaal vermijden we pijn door onszelf te verdoven met van alles en nog wat (alcohol, snoep, series kijken, drugs). En wat mensen niet begrijpen, is dat lijden juist wordt veroorzaakt door het weg drukken van al die pijnlijke emoties. Begrijp je dat? Als je alleen maar uit de beker wilt drinken die 'licht' is en de beker die 'duister' vertegenwoordigt wilt vermijden, dan creëert deze (onbewuste) keuze dus juist lijden, want het donker wil gezien worden, zodat het kan smelten of uitdoven. Er is licht en er is donker, dag en nacht, kou en warmte. Het is als de kop en de munt van een euro. Ze horen bij elkaar. Donker kan niet zonder licht en licht kan niet bestaan zonder donker. Door pijn toe te staan, door aanwezig te zijn bij angst, door licht te brengen bij dat wat donker lijkt, smelt de pijn, smelt de angst, dooft de angst uit. Maar dat is niet wat we hebben mee gekregen. We hebben veelal geleerd om pijn te onderdrukken en te vermijden door afleiding te zoeken. En het lijkt erop dat het bestaan aan jouw deur klopt: zie mij (de dood, de grote onbekende, wat het Leven zelf ook is) onder ogen, ontmoet mij. Het bestaan nodigt jou uit om de doodsangst aan te gaan..., zodat je ten volle kan Leven, zodat je je niet meer hoeft vast te klampen aan van alles en nog wat, aan schijnzekerheden. Herinner je wie je bent. Jij bent Natuur, het Licht, het Leven. En Leven is onzeker, want Leven stroomt..., en je weet vooraf nooit waar het heen gaat... 'Jouw' ziel wil een groeispurt maken en legt 'doodsangst' op je bordje. Ja, en dan komt er natuurlijk verzet vanuit de structuur (ik wil dit niet voelen, het moet weg, stel je niet aan), want dat is wat we hebben geleerd: angst onderdrukken of weg slikken met medicatie. Wat niet wil zeggen dat medicatie voor sommige mensen een uitkomst is, omdat ze (nog) niet over het vermogen beschikken om naar binnen te keren. Treedt de doodsangst tegemoet vanuit het Licht, vanuit gewaarzijn, vanuit aandachtigheid, zodat de angst voor de dood kan smelten. Jij bent niet de angst. De angst vindt plaats in jou, maar jij (Natuur, Beingness) bent vrij van angst. Blijf volledig aanwezig bij de angst, je realiserende dat je niet de angst bent, maar dat de energie van angst door jou heen gaat. Je kijkt als het ware toe naar de beweging en ervaring van doodsangst. Komt er verdriet naar boven of bepaalde beelden..., blijf er bij..., maar ga niet in een verhaal..., tot het uitdooft en rustig wordt in jou. Ervaar hoe het is om totaal onzeker en kwetsbaar te zijn. Ervaar hoe het is om geen enkele controle over het leven te hebben (ook al denk je van wel). Als je de dood durft aan te kijken, dan ontdek je het Leven. Het gaat erom dat je steeds meer thuis komt bij je-Zelf, dat je de laag genaamd structuur, die over je Natuur is heen gelegd, doorziet en daar niet meer naar handelt. Dus honoreer niet die stemmetjes (je stelt je echt aan) wanneer angst of verdriet daar is. Blijf erbij met je volledige aandacht en ervaar. Geef je verzet op. Dat is alles... Aan het einde van het consult bedankt de cliënt mij voor de inzichten die ze ontving. Ze voelt zich opgelucht, ze begrijpt nu wat er gaande is. Drie kwart jaar later mailt ze, na enkele vluchten met het vliegtuig, dat de angst grotendeels is uitgedoofd door er met aandacht bij te blijven. It is good that we don’t have have full choise. If we had full choice, full free will, we would not choose any experience which is painful; if you would only go for the sugar flavorade experience, you wouldn't grow. So life, out of love for all of its forms, brings to you the things which you need, but you often don’t like. (Mooji) www.bewustzijnscoaching.com Linked-In: Caroline Ootes Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching