Mijn vader wil euthanasie, de huisarts werkt niet mee...



Enkele maanden geleden zei ik tegen mijn moeder: 'Ik heb het gevoel dat pa niet lang meer zal leven.' Daar schrok ze van..., ook al is hij 90.

Enkele weken later zitten we erop eens midden in, en toch ook niet opeens. Zijn lichaam is op..., hij wil niet meer..., het is ziekenhuis in en ziekenhuis uit..., hij wil euthanasie..., maar ja, zijn hart is sterk en de longen goed..., dus of de huisarts gaat meewerken aan het verzoek, dat is nog maar zeer de vraag.

Mijn vader heeft een ver gevorderde vorm van huidkanker op het bovenlijf en het hoofd. Het ziekenhuis heeft aan gegeven dat zij zijn uit behandeld, de huid is te dun, ze kunnen niets meer voor hem doen. Daarnaast zijn zijn knieën versleten waardoor hij moeilijk kan lopen en weleens valt, ogen en oren functioneren slecht, één oog sluit niet meer volledig door enkele TIA's die hij heeft gehad, hij bibbert waardoor hij een schort voor moet en gevoerd moet worden en hij kan zichzelf niet meer wassen/verzorgen, hij is niet makkelijk verstaanbaar door de TIA's die hij heeft gehad.

En zo gebeurt het dat ik op een ochtend mijn vader verzorg. Mijn moeder hoort mij binnen komen en zegt: 'O, je bent wat eerder, goed zo, dan kan jij vandaag pa zijn huid insmeren met zalf.' Ik slik even als ik de slaapkamer binnen kom. Daar zit mijn vader, op bed, zonder kleding, zijn oog half dicht genaaid en bont en blauw van de operatie, zijn bovenlichaam en hoofd vol met huidkankerplekken en grote blauwe plekken van de keren dat hij is gevallen. Ik trek een handschoen aan en smeer zijn huid in die jeukt, de zalf geeft enige verlichting, ik kleed hem aan en doe hier en daar wat kleine klusjes in huis...

Als ik zo naar mijn vader kijk, dan zie ik de vergankelijkheid van het bestaan..., er is geen ontkomen aan..., en wij zijn de volgende generatie, die aan de beurt is...

Daar zit mijn vader op bed..., hij laat zich alles wel gevallen..., geen weerstand..., geen schaamte..., er is overgave..., overgave aan de gang van zaken én de wens om zijn leven te beëindigen: het is mooi geweest, laat de dood maar komen..., ik ben er klaar voor..., mijn lijf is op...
Ja, dat is de energie van mijn vader: een hele gewone man, die in de loop der jaren heel broos en kwetsbaar is geworden.

Ik voer gesprekken met mijn vader en moeder over de wens van mijn vader tot euthanasie. Tijdens het tweede of derde gesprek vraag ik zonder omwegen aan mijn vader: 'Wil je echt dood, pa? Je hoeft niet dood, dat begrijp je toch wel hé, dus als je wilt blijven leven, dan is dat ook helemaal oké, wij zullen voor je zorgen.'  Ja, dat weet ik, daar ben ik jullie ook dankbaar voor, zegt mijn vader, maar ik wil euthanasie, het gaat zo niet meer. Oké, zeg ik, realiseer je dan goed dat jij degene bent, die aan de huisarts duidelijk moet maken dat er sprake is van uitzichtloos en ondraaglijk lijden. Begrijp je dat, pa? Ja..., dat begrijp ik. Oké, pa, wat zeg je dan als de huisarts bijvoorbeeld aan jou vraagt of je pijn hebt? Nou, dan zeg ik dat het wel mee valt..., aan pijn wen je.
Ja, pa, dat is zo, je went aan pijn, en nogmaals van ons hoef je niet dood..., maar als je wel dood wil, dan ben jij degene die deze boodschap dient te onderbouwen naar de huisarts toe. Hij begrijpt wat ik aangeef. En even later zegt hij: De huisarts weet heus wel dat ik veel pijn heb.

Enkele dagen later komt de huisarts. Ik geef aan dat ik onze gesprekken over euthanasie aan haar wil terug koppelen. De huisarts staat er niet voor open, ook al had ik eerder in die week laten weten dat wij tijdens haar huisbezoek daarover wilde spreken. Ze zegt: 'Ik ga eerst in gesprek met uw vader, u gaat wel heel erg snel.' Vervolgens draait ze zich letterlijk van mij en mijn moeder af en richt ze het woord tot mijn vader.

Mijn vader heeft de boodschap uit ons gesprek, wat eerder in die week plaats vond, begrepen: hij is aan zet. En op enig moment komt hij tevoorschijn, hij zegt tegen de huisarts dat hij euthanasie wil. En dan benoemt hij de klachten (soms moeilijk verstaanbaar) en gevolgen van de klachten van waaruit hij euthanasie wil. Op de achtergrond kijken mijn moeder en ik toe en luisteren naar mijn vader. Hij gaat ervoor staan en maakt heel goed duidelijk dat het voor hem niet meer hoeft.

Gaande het gesprek wordt ook helder hoe de huisarts erin staat, ze wil en kan niet mee werken aan euthanasie: er is onvoldoende dossieropbouw (naar haar mening) en er is geen sprake van een ongeneeslijke ziekte in de zin dat mijn vader binnen 2 weken tot 6 maanden zal sterven. Daarnaast ziet zij het als haar taak om de laatste levensfase van een patiënt zo harmonieus mogelijk te laten verlopen door de patiënt te ondersteunen met medicatie en zorg. Passieve of actieve euthanasie is geen optie voor haar. En dat is haar goed recht.

Na afloop van het gesprek besluiten we de levenseindekliniek in te schakelen.

Tja, wat is uitzichtloos en ondraaglijk lijden? Wie gaat daarover?
Wie bepaalt wat uitzichtloos is en wat ondraaglijk lijden is?
Is er sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden als je de deur bijna niet meer uit kan, omdat je knieën versleten zijn en de kans op een val groot is? Is er sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden als je iedere dag verzorgd, gewassen en gevoerd moet worden door derden?
Is er sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden als de wonden van de huidkanker niet meer helen (de huid is te dun), de huid jeukt en je niet mag krabben, omdat je anders weer naar het ziekenhuis moet om de zoveelste bloeding te stelpen?
Is er sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden als de zintuigen slecht functioneren, je handen continu bibberen en sociale contacten buiten de deur nagenoeg niet meer mogelijk zijn?

Het zijn subjectieve gegevens, dat is waar: wat de een als uitzichtloos en ondraaglijk ervaart, kan voor een ander weer heel anders zijn. Dat maakt het ook zo moeilijk. Kan een ander daar eigenlijk wel over oordelen? Oordelen over wat jij ervaart en voelt?

En het wonderlijke is dat mijn vader, gaande het verzoek tot euthanasie, op zijn wijze nog geniet. Vooral van het eten (een van de weinige geneugten die nog mogelijk zijn), ook al moet hij gevoerd worden. Ik begrijp dat wel. Dat is ook wat ik bewonder in mijn vader. Hij wil dood, maar als de wens niet gehonoreerd wordt, dan legt hij zich daarbij neer: niet als slachtoffer, maar vanuit een basisgegeven dat alles gaat zoals het gaat.

Wat kan je anders? zegt mijn vader. Ik kan mijn wens kenbaar maken, maar als het er niet in zit, dan is dat het.., dan geef je je daaraan over..., het is niet anders.

Mooi om te zien, ik zie overgave, een overgave die noch blij noch verdrietig is. Een overgave aan de situatie zoals die is. Een overgave aan het leven én de dood die in aantocht is, want ja…, er is een tijd van komen en een tijd van gaan.

De procedure met de levenseindekliniek start. Na een aantal weken komt de langverwachte uitspraak van de levenseindekliniek én de scenarts, een onafhankelijk arts, die de aanvraag tot euthanasie beoordeelt:
'Ja, er is sprake van uitzichtloos en ondraaglijk lijden door stapeling van ouderdomsaandoeningen.'

Pa voelt zich opgelucht en dankbaar nu het einde in zicht is.

Tijdens een van de uitwisselingen met de arts van de levenseindekliniek vraag ik op enig moment aan hem hoe hij naar actieve euthanasie kijkt. Ik zeg: 'Nogal wat huisartsen geven aan dat zij actieve euthanasie zien als een handeling waardoor zij iemand doden, wat is uw visie daarop?'
De arts van de levenseindekliniek zegt: 'Ik zie euthanasie als een medische handeling om de patiënt een waardig levenseinde te geven.'

Mooi.., tja..., dat is weer een heel ander perspectief…, het is ook maar net hoe je ernaar kijkt… Fijn dat de levenseindekliniek bestaat, dat mensen daar terecht kunnen als de huisarts het verzoek tot euthanasie niet wil en kan ondersteunen.

Deel de blog… als dat zo voelt…, zodat de ouderen onder ons deze informatie tot zich kunnen nemen (nogal wat ouderen weten niet van het bestaan van de levenseindekliniek).

PS: Mijn vader ontving op 13 januari 2018 euthanasie.
Een verkorte versie van deze blog heb ik, enkele weken voor zijn dood, aan hen (vader/moeder en op een later tijdstip het hele gezin) voor gelezen. Zijn reactie: 'Dat heb je heel mooi beschreven..., dat moet je publiceren zodat de ouderen onder ons weten dat zij terecht kunnen bij de levenseindekliniek als hun huisarts niet mee werkt.' Dat zal ik doen, pa.
Bij deze...

www.bewustzijnscoaching.com
Facebookpagina: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
LinkedIn: Caroline Ootes

Wat is de zin van het leven?



 Wat is de zin van het leven?

Tijdens een bijeenkomst waar ik als vrijwilliger ondersteuning bied, luister ik naar een toespraak over de zin van het leven.

Waarom overkomt mij dit? Waarom moet ik dit meemaken?

Het zijn vragen, aldus de trainer, die we onszelf stellen wanneer alles wat zeker lijkt, onzeker blijkt te zijn. Wat je lief is, wordt je afgenomen en de vanzelfsprekendheid van de wereld zoals je die kende, valt weg. Ziekte, oorlog, een dierbare die overlijdt, faillissement, een relatie die stuk gaat… Het kunnen allemaal momenten zijn dat je jezelf afvraagt: ‘Waartoe? Waarom?’

Op de terugweg, in de auto, mijmer ik nog wat na over de bijeenkomst en realiseer ik mij dat ik dit soort vragen (waartoe? waarom?) niet heb gesteld na het overlijden van onze dochter (juli 2016). Ze zijn niet in mij opgekomen…

En als ik de vragen nu door mij heen laat gaan (waartoe? waarom?), dan is mijn antwoord: ik weet het niet, ik weet het echt niet, de gebeurtenis vindt plaats, dat is het enige wat ik kan zeggen. Ze is dood, dat is alles wat ik weet, ze is er niet meer, niet meer in aardse vorm.

En waarom overkomt het mij/ons? Een wedervraag: Waarom overkomt het mij/ons niet? Iedereen wordt op enig moment geconfronteerd met de dood, met crisis, met verlies. Er is geen verklaring, geen waarom of waartoe.

Wat er wel is, is de ervaring zelf: de dood van een dierbare.

Ik kan aangeven wat de uitwerking van deze gebeurtenis is, bezien vanuit het perspectief dat iedere uitdaging of crisis een kans is tot innerlijke groei, maar de zin achter de gebeurtenis zelf, wordt daar niet mee beantwoordt.

Wel kan ik een verklaring bedenken (naast de medische verklaring), maar dat zegt niets over de waarheid zelf (het waarom van haar dood), want die weet ik niet. En ik heb er vrede mee, dat ik het niet weet, dat ik in het ongewisse verkeer rond het mysterie van haar dood (het mysterie van het leven zelf).

En hoe zit het met jou? Heb jij er vrede mee dat je in het ongewisse leeft met betrekking tot jouw leven? Dat je wel van alles kan uitstippelen of bedenken over de zin die jij aan je leven wilt geven, maar dat dat geen enkele garantie geeft over de uitkomst. In tegendeel, het Leven pakt veelal anders uit dan wat jij voor jezelf had/hebt bedacht, toch?

En hoe makkelijk of moeilijk is het voor jou om in het ongewisse te leven met betrekking tot gebeurtenissen, die jij als crisis ervaart?

Je partner geeft aan dat die wil scheiden…, je bedrijf is bijna bankroet…, je kind wordt gepest op school…, je hoort dat je ongeneeslijk ziek bent…, het land waarin je woont geraakt in oorlog etc. Je weet niet hoe de dag van morgen eruit ziet…, de vanzelfsprekendheid der dingen valt weg, totale onzekerheid. Hoe is dat voor jou? Kan je daarmee zijn?

Deep down, omdat we uitgaan van een afgescheiden zelf, een ‘ikje’ die los staat van het Leven zelf, voelen we een diepe angst, een diepe onzekerheid om op het Leven zelf te vertrouwen.

Als we niet in het ongewisse kunnen leven (wat totale overgave vraagt), dan is er altijd nog de mind, die ons bij kan staan bij het formuleren van een zin, doel, verklaring en overtuiging.

Overtuigingen zoals:

De loop der dingen ligt vast, ik heb geen invloed, het is gewoon het lot, soms heb je geluk en soms pech.

Of:

Mijn leven ligt in de handen van God, ik stel mij ten dienste van mijn geloof en vecht daarvoor.

Of:

Ik heb invloed, ik sta aan het roer, ik geef richting, alles is mogelijk als je je inzet geeft.

Of:

Als het leven geen zin heeft, waarom zou ik me dan druk maken: pluk de dag, geen zorgen over de dag van morgen, geniet.

Of:

Het leven heeft zin, het is belangrijk om goed te doen, je bent hier om te geven en om de wereld een beetje beter achter te laten.

Of: vul maar in…, wat is jouw levensbeschouwing, welke zin geef jij aan je bestaan?

En alles wat we bedenken over de zin van het leven, is niet wat het Leven zelf is, dat niet te bedenken valt.

Zo dienen we regelmatig onze overtuigingen bij te stellen, omdat dat wat vandaag werd geloofd, morgen weer anders kan zijn. Waar overigens niets mee mis is, ware het niet dat het loslaten van een overtuiging (omdat we die voor ‘waar’ aannemen: wat ik geloof is juist) nogal pijnlijk kan zijn. Bijvoorbeeld de overtuiging dat je mensen moet doden voor je godsdienst. Laat die maar eens los als je er midden in zit en er heilig van overtuigd bent dat je goed doet. Of de overtuiging dat jij van je leven kunt maken wat je wilt en je maakt een zwaar auto ongeluk mee waardoor alles wat je bedacht had onderuit wordt gehaald.

En dan heb ik het nog niet gehad over het gapende gat wat er is tussen een overtuiging en de realiteit zelf: we leven veelal niet wat we bedacht hebben. Denk maar aan de vele voornemens/doelen, die we niet waar maken. Wat zegt dat dan over dat ‘ik’, die in control is en aan het roer staat? Of is dat ‘ik’ ook maar een bedenksel?

En er valt nog een punt te maken: al die aandacht over de zin van het leven, al die verklaringen die we geven aan gebeurtenissen, al die doelen die we onszelf stellen…, houden ons gevangen in de mind in plaats van het Leven te ervaren, in het hier en nu, in dit moment waarin alles zich precies ontvouwt zoals het zich ontvouwt.

Overtuigingen, doelen en verklaringen… versus… het Leven zelf. 

En het Leven zelf, wat wij in essentie zijn, laat zich niet in een mal persen. Het Leven zelf stroomt, is aan verandering onderhevig, is onzeker, kent geen ankers, geen toekomst en verleden dan het moment zelf, geen houvast in de vorm van antwoorden.

Ik vraag me af van waaruit we, als mensheid, de behoefte voelen om onszelf deze zingevingsvragen (waartoe/waarom) te stellen? Van waaruit volstaat de ervaring van het leven zelf niet en willen we filosoferen over de zin van het leven of de zin van een bepaalde gebeurtenis? Enig idee? Sta hier even bij stil voordat je verder leest…

Biedt het troost om een verklaring te geven aan een gebeurtenis? Geeft het geruststelling te weten waarvoor je leeft en wat het doel is van je bestaan? Biedt het houvast, zekerheid te weten dat er een god is of dat er geen leven is na de dood?

Of beschermen we onszelf tegen het voelen van pijn (bijvoorbeeld het verdriet/gemis van een dierbare), door ons bezig te houden met het waarom en waartoe (de verklaringen)?

Het antwoord zou zomaar eens bevestigend kunnen zijn: ja, die antwoorden bieden houvast en bescherming, dat klopt. We willen toch allemaal houvast en zekerheid? Weten wat de dag van morgen brengt? We willen ons beschermd en veilig voelen…, toch?

Ook als die bescherming maar een heel dun, een breekbaar laagje vernis dat ieder moment kan barsten? Je partner gaat er vandoor, er breekt een oorlog uit, je wordt ziek, ontslagen, er gaat iemand dood etc.

Uiteindelijk…wat we deep down ook eigenlijk best wel weten…kunnen we ons nergens aan vast houden…, we weten echt niet wat de volgende minuut brengt, maar dat gegeven, dat we ergens wel weten dat er niets is waar we ons aan vast kunnen klampen…, dat gegeven… willen we niet tot ons door laten dringen…, dat is te eng…, geen bodem onder onze voeten…, geen ankers…, onzekerheid troef…, overgeleverd aan het bestaan… Oftewel: overgeleverd aan het Leven zelf. Ja, zo voelt dat voor het ‘ik’. Overgeleverd aan het bestaan…, maar als dat ‘ik’ deel is van het Leven zelf, als er geen scheiding is tussen jou en het bestaan, omdat jij en het bestaan één zijn, is er dan nog wel sprake van ‘overgeleverd zijn’?

Van waaruit voelen we de behoefte om ons te beschermen en in te dekken door schijnzekerheden en houvasten? Welke overtuiging zit daar weer onder? Is de wereld geen veilige plaats en het Leven ons niet goed gezind (overtuiging)? Kijken we vanuit angst voor armoede en tekort naar het Leven?

Wat als we diep tot ons door laten dringen dat het leven onzeker en kwetsbaar is? Wat roept dat op? Wat willen we niet voelen? En ook niet weten?

Zonder zin, zonder doelen om voor te leven…
Zonder betekenis…
Zonder godsdiensten, die houvast en zekerheid bieden…
Zonder toekomst, omdat je echt niet weet wat het leven brengt
Zonder verleden, zonder verklaringen, zonder waarom, zonder verhaal
Het leven IS.

Is er dan geen enkele zekerheid?

Jawel, de enige zekerheid die er is…, is… dat we allemaal dood gaan…, op een dag…, welke dag en welk uur is niet bekend…

En het Leven zelf is uiteindelijk niets anders dan een voorbereiding op de dood: het ongewisse. De dood is: de grote onbekende. Evenals het Leven, dat ook onzeker en ongewis is (ook al menen we dat we het leven in de hand hebben).

Durven we ons over te geven aan de grote onbekende: de Dood en het Leven zelf? Durven we te leven vanuit het niet-weten, vanuit vertrouwen en overgave? Overgave aan de loop der dingen, omdat wij deel zijn van het geheel, omdat wij één zijn met het Leven zelf?

Het leven (de geboorte) en de dood voltrekken zich aan ons, ook al houden we graag vast aan de overtuiging dat wij het Leven leven, dat wij als regisseur het leven uitzetten en de koers bepalen. Maar is dat zo? Hebben wij het Leven in de hand? Is er wel een ‘ik’ die een koers uitzet? Of is de richting, de koers van het Leven én het Leven zelf…, één?
En daarmee ongewis en onzeker?

Oké, maar wat is dan de zin van het bestaan?

Het Leven zelf is de zin van het bestaan. En omdat het leven geen doelen en bestemming kent dan het ervaren zelf, is het zo mooi. Hindoes noemen het leven Lila, wat ‘spel’ betekent, het leven is een spel.

Wanneer er geen doel is, geen zin, geen bestemming…, wanneer er niets bereikt hoeft te worden…, wanneer we nergens naar toe bewegen, wanneer er geen streven is, dan is er niets te doen…, helemaal niets…

Ontspan, zink steeds dieper in het bestaan, in het moment zelf, leef het Leven totaal, ervaar het Leven in zijn volheid…, zoals het zich ontvouwt…, daaruit volgt de zin (betekenis) vanzelf, dan volgt overgave aan het bestaan en vallen barrières en angsten weg.

Dat is wat ik steeds meer ervaar…, overgave aan het bestaan…

Overgave aan de stroom van het Leven… En dan neemt het Leven het steeds meer over. Dan smelt de weerstand en het verzet. Dan ontvouwt het Leven zich zonder verhaal, verwachting of verlangen. Dan valt elke zin of niet-zin rond de vraag of het Leven zin heeft gewoon weg. In resonantie met het bestaan, in de ervaring zelf, ontvouwen zich de betekenissen van de gebeurtenissen als vanzelf.

Je leeft…, dat is alles. En het volgende moment ken je niet. Je bent. Punt.

En af en toe een filosofisch onder onsje…, heerlijk toch? Dat is ook het Leven.

Life is a purposeless play, drop the future completly, only this moment exist, only this life is all. Live from moment to moment.
Osho

Toetje:
Na deze materie even wat ontspanning: een geweldige videoclip, fascinerend, echt kijken, vooral de eerste 3 minuten, de zin van het leven, een jongen van 9 jaar legt het haarfijn uit.
Let op: link geopend, scrol naar beneden naar you tube symbool.

https://www.nrc.nl/nieuws/2013/03/29/kijken-de-zin-van-het-leven-deze-jongen-van-9-legt-het-haarfijn-uit-a1436009




www.bewustzijnscoaching.com
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
Linked-in: Caroline Ootes

Angst: Ik ben bang om dood te gaan.



Er komt een jeugdige cliënt in de praktijk. Een paar jaar geleden bezocht zij ook een aantal keren de praktijk en nu vandaag is ze er weer, ik ben benieuwd hoe het met haar gaat, leuk om haar weer eens te ontmoeten. Ze geeft aan dat ze sinds enige tijd vliegangst heeft en dat ze recent ook diezelfde angst ervoer bij het instappen in de auto.
Ze beseft op een dieper niveau dan voorheen dat de dood een reëel gegeven is.
Als ze in de auto stapt, realiseert ze zich dat een verkeersongeluk tot de mogelijkheden behoort en dat een heftige botsing de dood tot gevolg kan hebben. En de gedachte aan een mogelijke dood roept angst op.

Daarnaast had ze een droom over een neerstortend vliegtuig. In haar droom zag ze vanaf het strand levensecht een vliegtuig opstijgen boven de zee.  Op het moment dat het vliegtuig op hoogte was en in de stabilisatiefase terecht kwam, maakte het vliegtuig geheel onverwacht een flinke duik naar beneden, diep de oceaan in, om vervolgens weer boven water uit te komen. Ze zag dat het vliegtuig in tweeën gesplitst was (in het midden open gebroken), voorin het vliegtuig was iedereen dood, achterin het vliegtuig leefden de mensen nog en probeerden iedereen eruit te komen.

Haar laatste vliegtuigervaring was recent i.v.m. een skivakantie. Ze voelde de spanning drie dagen van tevoren opkomen en deze hield aan tot het vliegtuig stevig in de stabilisatiefase terecht was gekomen. Ze zegt: 'Ik ben bang om dood te gaan. En ik heb de laatste tijd ook vaak het idee dat ik dood ga op het moment dat ik lichamelijk iets mankeer.'

Hoe ben je de laatste keer met de vliegtuigangst om gegaan? Nou, ik sprak mezelf toe..., dat het allemaal wel goed zou komen en liet de angst er zijn, ik kneep in de hand van mijn vriend en langzaamaan zakte de angst af.
Geweldig, zeg ik, en hoe ging het toen verder?
Op een bepaald moment werd het wel weer rustig...

Oké, dus de angst doofde uit..., doordat jij er niet tegen vocht, maar er gewoon bij bleef.

Ja, maar ik vind het wel een heel vervelend gevoel, ik had in het verleden nooit vliegangst. Het is toch raar dat dat zo opeens omhoog komt. Ik denk dat de verklaring is... En dan vertelt ze over een vliegtuigervaring van 2 jaar geleden, dat ze hevig schrok van de turbulentie, de arm van haar zus vast greep, die daar afwijzend op reageerde.

Dat zou kunnen, zei ik, maar zeker weet je dat niet. Was je daarvoor met andere vliegtuigreizen altijd rustig tijdens turbulentie?
Nee, zegt ze, ik was wel wat angstig, maar niet zo erg als de vliegtuigvluchten van de afgelopen twee jaar.

Hoe erg is het nou eigenlijk? vraag ik.
Nou, zegt ze, als je drie dagen van tevoren al zenuwachtig bent..., de laatste keer moest ik zelfs huilen bij de gedachte dat ik zou gaan vliegen... Ik wil gewoon dat het weg gaat..., dat het er niet meer is. Ze huilt enkele tranen. Laat het maar toe, zeg ik, voel je de angst nu?
Ja. Oké, zeg ik, ga maar met je aandacht naar de pijn..., kijk waar die angst in je lichaam zit... en blijf daarbij..., adem in de angst..., voel je voeten op de grond... en observeer de energie van de angst..., laat de energie daar zijn zonder er tegen te vechten..., je bent zo bang om dood te gaan..., je hoeft er alleen maar met je aandacht bij te blijven..., geef het maar de ruimte...

Voor even laat ze haar angst/verdriet toe  maar al gauw zie ik dat er intern iets plaats vindt in haar waardoor het verdriet stopt. Wat gebeurt er nu met je? Je voelde de angst, er kwamen tranen en toen? Dan komt de gedachte: 'Je stelt je echt aan, er is niks aan de hand.' Oké, zeg ik. Herken je die stemmen?
Wat bedoel je? zegt ze.
Dat deze boodschappen aan jou zijn mee gegeven, dat dit niet je Natuur is, maar je structuur? Structuur is alles wat is aangeleerd: hoe je je hoort te gedragen, hoe je met pijn dient om te gaan...(veelal vermijden van pijn), het hele pakket aan overtuigingen, die je vanuit de opvoeding en de maatschappij mee krijgt etc.
Natuur is je essentie, die overigens niet van jou is..., alsof er 'twee' zouden zijn: jij en je natuur... Nee,  je bent natuur, en de structuur komt er later door de opvoeding/maatschappij als een laag over heen. De structuur is ook onderdeel van je Natuur, maar een verkrampte versie daarvan.

Je gaf eerder in het gesprek aan dat je me mailde voor een afspraak en dat het even duurde voordat je de mail naar mij verstuurde, omdat deze stemmen (je stelt je echt aan) je aanvankelijk ervan weerhielden om een afspraak te maken.
Ja, dat klopt.
Is het natuur of structuur dat je mij toch mailde voor een afspraak? Natuur, zegt ze. Precies. En de stemmetjes die zeggen dat er niks aan de hand is, dat je je aanstelt, is dat natuur of structuur? Structuur.
Ja, de structuur is alles wat zogezegd met de paplepel is in gegoten door ouders, familie, school en de cultuur. Niet dat je ouders wat te verwijten valt..., daar gaat het niet over, het is gewoon een collectief gegeven dat vrijwel niemand heeft geleerd om met pijn om te gaan en boodschappen heeft mee gekregen als 'stel je niet aan'. En we hebben al helemaal niet geleerd om met de grote onbekende van het bestaan om te gaan: de dood.
Het leven zelf, het bestaan is net als de dood onbekend en onzeker. We hebben geen enkele controle..., ook al denken we van wel.

De mensheid is massaal gericht op pleasure, het leven moet leuk zijn. Het donker mag er niet zijn. Angst, haat, eenzaamheid, onmacht, onzekerheid en wat al niet meer, moeten weg. Alles wat pijnlijk is onderdrukken we, want we willen ons niet kwetsbaar, onmachtig en onzeker voelen terwijl dit inherent is aan het bestaan zelf, want we weten echt niet wat er het volgende moment plaats vindt. En dat vinden we doodeng.

Massaal vermijden we pijn door onszelf te verdoven met van alles en nog wat (alcohol, snoep, series kijken, drugs).

En wat mensen niet begrijpen, is dat lijden juist wordt veroorzaakt door het weg drukken van al die pijnlijke emoties.

Begrijp je dat? Als je alleen maar uit de beker wilt drinken die 'licht' is en de beker die 'duister' vertegenwoordigt wilt vermijden, dan creëert deze (onbewuste) keuze dus juist lijden, want het donker wil gezien worden, zodat het kan smelten of uitdoven.

Er is licht en er is donker, dag en nacht, kou en warmte. Het is als de kop en de munt van een euro. Ze horen bij elkaar. Donker kan niet zonder licht en licht kan niet bestaan zonder donker. Door pijn toe te staan, door aanwezig te zijn bij angst, door licht te brengen bij dat wat donker lijkt, smelt de pijn, smelt de angst, dooft de angst uit. Maar dat is niet wat we hebben mee gekregen. We hebben veelal geleerd om pijn te onderdrukken en te vermijden door afleiding te zoeken.

En het lijkt erop dat het bestaan aan jouw deur klopt: zie mij (de dood, de grote onbekende, wat het Leven zelf ook is) onder ogen, ontmoet mij. Het bestaan nodigt jou uit om de doodsangst aan te gaan..., zodat je ten volle kan Leven, zodat je je niet meer hoeft vast te klampen aan van alles en nog wat, aan schijnzekerheden. Herinner je wie je bent. Jij bent Natuur, het Licht, het Leven. En Leven is onzeker, want Leven stroomt..., en je weet vooraf nooit waar het heen gaat...
'Jouw' ziel wil een groeispurt maken en legt 'doodsangst' op je bordje.
Ja, en dan komt er natuurlijk verzet vanuit de structuur (ik wil dit niet voelen, het moet weg, stel je niet aan), want dat is wat we hebben geleerd: angst onderdrukken of weg slikken met medicatie. Wat niet wil zeggen dat medicatie voor sommige mensen een uitkomst is, omdat ze (nog) niet over het vermogen beschikken om naar binnen te keren.

Treedt de doodsangst tegemoet vanuit het Licht, vanuit gewaarzijn, vanuit aandachtigheid, zodat de angst voor de dood kan smelten. Jij bent niet de angst. De angst vindt plaats in jou, maar jij (Natuur, Beingness) bent vrij van angst. Blijf volledig aanwezig bij de angst, je realiserende dat je niet de angst bent, maar dat de energie van angst door jou heen gaat. Je kijkt als het ware toe naar de beweging en ervaring van doodsangst. Komt er verdriet naar boven of bepaalde beelden..., blijf er bij..., maar ga niet in een verhaal..., tot het uitdooft en rustig wordt in jou. Ervaar hoe het is om totaal onzeker en kwetsbaar te zijn. Ervaar hoe het is om geen enkele controle over het leven te hebben (ook al denk je van wel). Als je de dood durft aan te kijken, dan ontdek je het Leven.

Het gaat erom dat je steeds meer thuis komt bij je-Zelf, dat je de laag genaamd structuur, die over je Natuur is heen gelegd, doorziet en daar niet meer naar handelt. Dus honoreer niet die stemmetjes (je stelt je echt aan) wanneer angst of verdriet daar is. Blijf erbij met je volledige aandacht en ervaar. Geef je verzet op. Dat is alles...

Aan het einde van het consult bedankt de cliënt mij voor de inzichten die ze ontving. Ze voelt zich opgelucht, ze begrijpt nu wat er gaande is.

Drie kwart jaar later mailt ze, na enkele vluchten met het vliegtuig, dat de angst grotendeels is uitgedoofd door er met aandacht bij te blijven.

It is good that we don’t have have full choise. If we had full choice, full free will, we would not choose any experience which is painful; if you would only go for the sugar flavorade experience, you wouldn't grow. So life, out of love for all of its forms, brings to you the things which you need, but you often don’t like.
(Mooji)

www.bewustzijnscoaching.com
Linked-In: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching