Een foto van Marianne Hertz, de vrouw waar het in de documentaire om draait.
Mijn vriendin en ik kijken naar een documentaire genaamd: A family affair.
Een aanrader. Echt kijken…
Hieronder: een samenvatting van de documentaire en een uitnodiging tot reflectie; een stukje dialoog uit de documentaire met enige reflectie van mijn kant en de link naar de documentaire.
Samenvatting:
Een family affair is een familieverhaal van de filmmaker Tom Fassaert, die op zijn dertigste verjaardag een uitnodiging ontvangt van zijn 95 jarige oma (Marianne Hertz) om haar te bezoeken in Zuid Afrika. Tom leeft in Nederland. Marianne heeft lang geleden gebroken met haar zoons, ze vertrok destijds naar Zuid-Afrika, de moederrol niet langer op zich nemend. Voor haar dood wil ze nog één keer terug naar Nederland om afscheid te nemen van haar familie. Kleinzoon Tom gaat in op haar uitnodiging. Hij heeft oma nooit ontmoet en kent haar alleen van de overwegend negatieve verhalen, die verteld zijn door zijn vader.
Marianne Hertz, de oma van Tom, werd in de jaren 50 in Zuid-Afrika een bekend model en opende enkele modezaken. De twee zonen, de vader van Tom die later psycholoog werd en zijn oom, die na het vertrek van zijn moeder enige tijd in een psychiatrische inrichting opgenomen werd, hielden hun leven lang last van het vertrek van hun moeder. Tom Fassaert (kleinzoon) besluit om op de uitnodiging van zijn oma in te gaan en neemt zijn camera mee.
Een uitnodiging tot reflectie tijdens het bekijken van de documentaire:
Terwijl je kijkt naar de documentaire, registreer wat er zoal door je heen gaat: wat merk je op? wat zie je? met welke ogen kijk je? welke oordelen komen langs? welke interpretaties komen voorbij? wat vind je ervan?
Kijk je vanuit een bril?
Kijk je door een bril van meningen en overtuigingen (ego)?
Met de blik van de criticus, die overal wat van vindt?
Beoordeel je de keuzes die gemaakt worden als goed of fout?
Zit er iets tussen jou en dat wat wordt getoond in de documentaire?
Tussen jou en de realiteit van deze familiegeschiedenis?
Of kijk je naar de realiteit zoals deze wordt getoond in de documentaire, zonder er iets van te vinden? Ben je ontvankelijk, open en in resonantie met wat zich afspeelt binnen deze familie? Kijk je vanuit het hart: zonder oordeel, vol compassie voor ieders beleving en voor de keuzes, die zijn gemaakt.
En wat als je opmerkt dat je kijkt vanuit oordelen en meningen?
Wat als je kijkt vanuit de mind, de criticus?
Wat als je ziet dat je bril behoorlijk beslagen is en je ontdekt dat je er van alles van vindt…, waardoor je de ander niet open kan zien, aanvoelen en horen…, omdat jouw ‘waarheid’ ertussen zit?
Wat als je oordeelloos, vanuit het hart zou willen kijken, maar je opmerkt dat dit niet het geval is?
Het enige wat je te doen staat is: Gewaarzijn. Zie wat er allemaal wordt getriggerd in jou, wat er wordt aangeraakt in jou, doe een stap achteruit (Gewaarzijn), zie de oordelen en meningen, dat is alles. En hecht geen waarde aan wat jij denkt dat de waarheid is, identificeer je niet met alle verhalen en analyses, die je mind erop los laat.
Geloof niet wat de mind je voorspiegelt aan opvattingen en overtuigingen, die allemaal voort komen uit conditionering en maatschappelijke coderingen (je hoort je kinderen niet achter te laten).
En veroordeel jezelf niet als er allerlei oordelen voorbij komen (ik mag geen oordelen hebben), want dan ben je wederom een gevangene van de criticus, de mind.
De oordelen hoeven niet weg, ze hoeven niet uitgewerkt of opgelost te worden…, dan ben je een leven lang bezig…, met de mind…, die steeds wel weer wat anders verzint waar aandacht aan geschonken dient te worden…, het volgende issue wat opgelost dient te worden (ps: overigens is er niets mis met de mind wanneer het betrekking heeft op praktische zaken of intelligentie, die nodig is voor wetenschappelijke doeleinden, het bouwen van bruggen e.d., over dat deel van de mind heb ik het niet).
Richt je aandacht op Gewaarzijn: wie of wat in ons neemt die oordelen waar? Richt daar je aandacht op. Niet op de oordelen zelf, maar op DAT wat de oordelen waarneemt. DAT is neutraal, DAT is compassie, DAT is: kijken vanuit het hart, bewustzijn.
Een fragment uit een dialoog tussen oma en kleinzoon met reflectie:
Een vrouw van 95 jaar, genaamd Marianne, die de rol van oma toebedeeld heeft gekregen, zegt tegen haar kleinzoon Tom:
‘Hoe zie jij mij eigenlijk? Ergens hebben wij dezelfde golflengte al is de leeftijd enorm verschillend. Jij bent 30 en ik ben drie keer zo oud, maar eigenlijk speelt die leeftijd geen grote rol. Dat is het vreemde. Ik hou van jou…, te veel. Ik mag het niet, het is verkeerd, maar het is een feit. Je ziet, ik ga me helemaal open maken voor jou en dat gebeurt niet veel. Ik kan het niet, maar bij jou kan ik het wel. Vreemd, ik had nooit verwacht dat ik zo verliefd zou zijn op jou. Het is achterlijk. Wat denk jij daar nou van?
Tom, de kleinzoon, geeft aan dat hij niet zo goed weet wat hij moet zeggen, dat hij haar als oma ziet en de familiegeschiedenis wil filmen.
Waarop Marianne zegt: ‘Luister, Tom, ik geloof het niet dat jij mij alleen maar als oma ziet…, ik geloof het niet. Ergens denk jij misschien ook was zij maar 25 of 26 jaar oud… Dan was het een passionate love affair, fantastic…, fantastic…, fantastic…
Tom: het gaat er bij u niet in dat ik u alleen maar als oma zie…
Nee, zegt Marianne, er is meer, er is meer… Tom blijft aangeven dat hij Marianne als zijn oma beschouwd ook al weet hij niet wat een oma is, omdat zij een groot deel van zijn leven uit beeld is geweest. Waarop Marianne zegt: ‘Ach jij met je oma, hou je mond over oma.’ Tom: ‘Waarom wilt u niet mijn oma zijn?’
Marianne: ‘Dat vind ik te officieel, te onromantisch, te werkelijk, te werkelijk.’
Reflectie: Als ik naar deze documentaire, deze vrouw kijk, luister en voel, dan smelt ik…, in tegenstelling tot meerdere recensies, die over de documentaire en over haar zijn geschreven.
Wat ik zie, hoor en voel is: Liefde.
Liefde voor Marianne die geen ‘oma’ wil zijn, geen rol wil spelen, maar een mens wil zijn. Liefde voor een vrouw, die met krulspelden op in de camera verschijnt.
Liefde voor een vrouw, die zich zonder enige gene, uitgebreid opmaakt voor de camara, terwijl zij aangeeft dat uiterlijk niet belangrijk is.
Liefde voor een vrouw die op 95-jarige leeftijd iedere dag haar gymnastiek oefeningen doet. Liefde voor een vrouw, die duidelijk haar grenzen aangeeft (daar wil ik niet over praten, dat is een ander onderwerp). Liefde voor een vrouw, die zich geleidelijk aan opent naar Tom (kleinzoon).
Eindelijk is er iemand binnen de familie/in haar leven, die werkelijk geïnteresseerd is in haar, in haar verhaal, haar geschiedenis, haar motieven. Haar kleinzoon, die ze niet als kleinzoon wil zien, maar als mens…, luistert naar haar, ziet haar, stelt zich open voor haar. En ook al is er zo nu en dan wrijving tussen hen: zij ontmoeten elkaar van hart tot hart, voorbij alle woorden. Marianne vertaalt dit als ‘verliefd’ zijn, als ‘ergens hebben wij dezelfde golflengte’, als ‘er is meer tussen ons, er is meer’, maar wat er eigenlijk plaats vindt, is dat haar hart open gaat, geleidelijk aan opent zij zich en toont zij haar liefde aan Tom.
Aan het einde van de documentaire, in de laatste fase van haar leven, wanneer ze in het ziekenhuis ligt, schuift Tom aan het bed, hij houdt haar hand vast en zegt: ‘Marianne (dus niet ‘oma’, hij benadert haar als mens), ik ben er, ik ben er. Ze glimlacht gelukzalig en aait wat over zijn hand. Tom vraagt hoe het met haar gaat. Waarop ze zegt: Met mij? Fantastisch… En wederom verschijnt er een gelukzalige glimlach op haar gezicht. Niet veel later overlijdt ze.
Tja, dat is pure liefde… Dat is wat ik zie, voel en hoor. Wat zie, voel en hoor jij?
Hieronder een alinea uit een recensie geschreven door de Volkskrant:
met welke ogen is dit geschreven?
‘Met die onthutsende ontboezeming, vastgelegd door de camera, komt Fassaert nog het dichtst bij de kern van Marianne’s persoonlijkheid. Ze is een onstuitbare flirt, een narcist die nooit moedergevoelens gekend lijkt te hebben en ook geen oma wenst te zijn. Wanneer ze later geëmotioneerd over haar eigen moeilijke jeugd vertelt, is het moeilijk haar te geloven; wie weet dikt ze haar verhaal wel aan om indruk te maken, zoals haar hele optreden erop gericht is anderen voor zich te winnen.’
Tot slot een citaat van Marianne en een citaat van Tom:
Marianne: ‘Wanneer is iets waar? Waarheid is persoonlijk. Er bestaat geen echte waarheid. Waarheid: forget it…, die vindt je nooit!’
Citaat van Tom: ‘Ik was gefascineerd door het feit dat mijn vader telkens opnieuw een band met haar probeerde op te bouwen. Hoe bij zeventigjarigen, zoals mijn vader en zijn broer, het verlangen naar een moeder, dat is ontstaan in hun kindertijd, een rol blijft spelen.’
Ja, waarheid bestaat niet…, niet op het relatieve vlak.
Iedereen heeft zo zijn/haar eigen kijk en beleving en houdt vast aan herinneringen, aan een verhaal uit het verleden waardoor we de ander niet open tegemoet kunnen treden, omdat al onze projecties, alle oordelen die we op de ander plakken, gebaseerd op pijnlijke herinneringen, ertussen zitten.
Zo gaat dat…, zolang je niet ontwaakt bent. Iedereen leeft in haar/zijn virtuele werkelijkheid, wat leidt tot conflicten en lijden als je meent dat jouw kijk, jouw verhaal de juiste is: wat ik zie is waar, wat de ander ziet is niet waar, ik heb gelijk, jij ziet het verkeerd.
Ja, Marianne heeft dit goed begrepen: waarheid op het relatieve vlak bestaat niet. Maar wat gaat voorbij ieders beleving, ieders waarheid, voorbij alle inkleuringen, voorbij alle oordelen (positief of negatief) en (belastende) herinneringen?
Richt daar je aandacht op, wie of wat neemt die persoonlijke waarheid waar?
Bewustzijn… en als je thuis bent in gewaarzijn, dan ontvouwt zich de realiteit zoals die is, dan kan je de ander horen, voelen en zien zoals die is, dan zit er niets meer tussen jou en de realiteit, dan ontvouwt zich werkelijke liefde.
De link naar de documantaire ‘A family Affair’:
https://www.npostart.nl/2doc/16-11-2016/KN_1686075
www.bewustzijnscoaching.com
www.thehealingcircle.one
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebookpagina: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
Ik ga op ziekenbezoek bij een vrouw, laten we haar Gabriella noemen, die ik lang geleden voor het laatst in de praktijk zag. Ze ging het afgelopen jaar zo nu en dan door me heen: hoe zal het met haar gaan? Op enig moment schreef ik haar een mail om deze vraag aan haar voor te leggen. Ze mailde me dat het niet goed met haar ging. Ze bevond zich in een crisis, waar ze nu langzaamaan aan het uitkrabbelen was; ze gaf aan dat ze graag gebruik maakte van mijn voorstel om elkaar eens te ontmoeten en ze liet weten dat ze de kracht niet had om naar mij toe te komen.
En zo gebeurde het dat ik bij haar langs ging. Na wat over en weer uitgewisseld te hebben, vroeg ik haar wat er gaande was in haar leven. Ze geeft aan dat ze op enig moment een gezondheidscheck had laten doen bij een natuurgeneeskundig centrum, waarvan de uitslag aangaf dat er sprake was van behoorlijke ontstekingen, die op energetisch niveau zichtbaar waren, maar nog niet fysiek. Ze had op dat moment geen bijzondere klachten, maar nam de uitslag van het onderzoek heel serieus.
De vraag die ik op dit punt aan de lezer wil voorleggen is: wie of wat neemt die uitslag heel serieus?
Is dit de innerlijke stem, die diep van binnenuit aangeeft, zonder spanning en stress, dat deze uitslag aandacht verdient?
Of is het de stem van angst, die spanning en stress teweeg brengt, die maakt dat Gabriella aan de haal gaat met de uitkomst van het onderzoek en in zelftwijfel belandt?
Gabriella gaf aan dat ze vast besloten was om deze ontstekingen aan te pakken, want ja..., ze was zeker niet meer de jongste..., en als ze er niet op tijd werk van zou maken, dan zou ze op enig moment de rekening gepresenteerd krijgen in de vorm van ziekte en dat wilde ze ten alle tijden voorkomen; als er ontstekingen gaande zijn, ook al zijn die nog niet fysiek zichtbaar, dan is dit het moment om het aan te pakken, voordat ik echt ziek ga worden.
Het klinkt reeël, zou je als lezer kunnen denken, ware het niet dat ik de kleur voel van waaruit ze deelt en vertelt: angst.
Ze vertelt verder: ze bezoekt enkele natuurgeneeskundige praktijken die een andere invalshoek hebben, onder andere een kritische blik op de voeding, die zij tot zich neemt. Echter, de andere natuurgeneeskundige praktijk geeft op enig moment ook voedingsadviezen, die weer geheel anders zijn dan de eerdere adviezen.
Ze zegt: ik wist niet meer waar ik goed aan deed, ik raakte verward, de tegenstrijdige stemmen in mijn hoofd werden sterker en sterker, het hield maar niet op, ik voelde angst en omdat ik niet wist wat te eten, hield ik langzaamaan op met eten met als gevolg dat ik erg veel afviel, heel angstig werd en dat waar ik het meest bang voor werd, openbaarde zich: ik kreeg last van ontstekingen en had totaal geen energie meer.
Een familielid van Gabriella informeert de huisarts, het gaat niet goed met haar en ze had nog geen contact opgenomen met de huisarts. De huisarts stuurt haar door naar een diëtist en een psycholoog waar ze binnenkort een kortdurend traject mee afrondt. Ze zegt dat ze nu langzaamaan weer in de opbouw zit; ze kan nog steeds niet veel of lang bewegen, maar ze gaat nu langzaamaan vooruit. Ik had eigenlijk wel naar jou toe willen komen, maar op een bepaald moment ging het niet meer. Ze geeft aan dat het een hele, zware tijd was door de conflicterende stemmen in haar hoofd, die zeiden: je moet dit niet eten, dat is niet goed, zegt Y; ja, maar X zegt dat ik dat wel moet eten, omdat dat de ontstekingen remt, moet ik dat nou wel of niet eten, waar doe ik nu goed aan etc. Ik werd op een gegeven moment helemaal gek van die stemmen.
Op enig moment vraag ik aan haar: wat was de aanpak van de psycholoog?
Ja, zegt Gabriella, dat vraag ik me ook af, wat heeft de psycholoog nou eigenlijk voor mij betekent? Ik zou het niet weten, zegt ze, ik zal mijn schriftje erbij pakken en dan kan ik wat delen over de sessies, waar het over ging. Ik luister en ik merk op dat er totaal niet gesproken is over de loop der dingen, de situatie waarin Gabriella zich bevindt en wat er ten grondslag ligt aan de conflicterende stemmen: angst voor ziekte en daaronder weer angst voor de vergankelijkheid en de eindigheid van het bestaan (ze is op leeftijd) oftewel angst voor de dood. Er is geen basis van vertrouwen in haar van waaruit ze niet over de mogelijkheid beschikt om naar binnen te keren waar de innerlijke stem leidend is: de innerlijke stem die, zonder stress en spanning, aangeeft wat er al dan niet nodig is betreffende de uitslag van het natuurgeneeskundige onderzoek. Integendeel, wanneer angst de motor is, worden we een speelbal van emoties en tegenstrijdige krachten (de stemmen) wat zo kenmerkend is voor de huidige mens, die niet thuis is in het hart en in het lichaam: we weten niet dat we liefde en licht zijn, we laten ons leiden door zorgen, angst, wantrouwen, tekort etc.
Ik vraag op enig moment aan haar wat zij kan zien, in retrospectief, wat de loop der dingen haar toont. Ze heeft geen idee, ik raakte gewoon gevangen in de angst.
Ik deel het nodige en zeg op enig moment: ja, dat klopt, je raakte gevangen in de angst, en als ik zo naar je luister, dan hoor ik angst voor de vergankelijkheid en de eindigheid van het bestaan, en er is geen vertrouwen; ik hoor het aan de wijze waarop je vertelt, de kleur van je stem en geef enkele voorbeelden uit wat ze heeft gedeeld.
Ze ziet het..., ja, daar gaat het over, zegt ze. Alles wat je deelt en nu zegt..., het wordt weer wakker in mij..., ik was het vergeten..., ik werd gewoon gegijzeld door de mind, door de stemmen; geen gewaarzijn...helemaal op gegaan in de verhalen en de angst en niet weten wat te doen, als de dood dat ik was om de verkeerde beslissing te nemen.
Ik deel een ervaring met haar en zeg: ik herken deze angst voor de dood uit het verleden waarbij een chirurg aangaf dat 80% van mijn schildklier verwijderd moest worden; er was 30% kans dat het verwijderde weefsel kwaadaardig zou zijn en dus 70 % kans dat het goedaardig was; in het laatste geval zou de operatie dus onnodig zijn geweest. Ik vond het destijds een hele moeilijke beslissing. In weerwil van familie, die graag zag dat ik mij liet opereren, en na een wankele periode van tegenstrijdige krachten (de stemmen) en angst en een daarop volgende fase van inkeer, bewoog het van binnenuit toch naar 'niet opereren'; ondanks de mogelijkheid dat het kwaadaardig zou zijn. Toen ik dit aan de chirurg mede deelde 'ik ga voor de 70% kans dat het goedaardig is' zei hij: we zien u over een half jaar wel terug mevrouw, niemand houdt die onzekerheid uit... en later ontving ik een telefoontje waarbij mij werd mede gedeeld dat zij hun handen van mij aftrokken en mij niet verder meer wilden begeleiden.
Tja, ik werd toen volledig op mezelf terug geworpen, vergelijkbaar met wat jij afgelopen jaar hebt door gemaakt; de enorme onzekerheid en angst die ik destijds ervaarde... en toch was er een kracht, die op enig moment tot een besluit kwam: ik laat me niet opereren; en er was geen twijfel meer, geen tegenstrijdige stemmen toen de beslissing eenmaal in mij was gevallen. Ondertussen zijn we 16 jaar verder in de tijd en is er nog steeds sprake van een goedaardige tumor, waar ik mee leef.
Tja, zo krijgen we allemaal de nodige uitdagingen en testen op ons bord, die ons tonen waar we staan: gaan we mee met wat de mind ons voorschotelt, de verhalen, de stemmen, de angst...?
Of kunnen we vanuit een ruimer perspectief de mogelijkheid tot groei van de ziel zien en van daaruit bewegen?
Ik deel met haar dat zij zich in een overgangsfase bevindt waar deze (gezondheids)crisis ook aan gerelateerd is: het bestaan daagt je uit en vraagt je om te vertrouwen en los te laten, op alle mogelijke wijzen..., ik weet dat je gaat verhuizen naar een andere woonplaats, ik weet dat je al zoveel jaren hier woont: in deze woonplaats, in dit huis, met al die spullen waar herinneringen aan verbonden zijn; ik weet dat er veel twijfel is geweest m.b.t. de beslissing om elders te gaan wonen, maar dat op enig moment toch het besluit is gevallen in jou om te gaan. En nu bevindt je je in de ontwortelingsfase, alsof je met wortels en al wordt los getrokken van dat wat bekend, veilig en vertrouwd is. En dan komt er ook nog een natuurgeneeskundig onderzoek met een negatieve uitslag om de hoek kijken, waardoor het loslaten wederom wordt getriggerd: geen controle over lijf en leden; infecties die zich energetisch tonen, maar nog niet zichtbaar op fysiek vlak, angst voor de dood, die je vertwijfeld doet uitreiken naar verschillende therapeuten, in de hoop op verlossing/genezing.
Wat een geweldige kans doet zich nu in je leven voor om je voor te bereiden op het grote loslaten: het afscheid van het leven, het afscheid van alles wat ons dierbaar is, van alles waar we aan gehecht zijn en ons aan vast klampen. Een voorproef van de ontmoeting met de dood. Zie wat er gaande is, laat je niet leiden door de stemmen van de mind, wees gewaar, wees aanwezig, hier en nu, leid jezelf af als de stem indringend is, beweeg mee met de flow van de dag die door je heen gaat in plaats van zoveel te moeten...
Door nu te oefenen in los laten, door mee te bewegen met de flow van het bestaan, in vertrouwen dat het bestaan voor je zorgt, kom je weer thuis, zak je in het bestaan, in het hart, waar het goed toeven is.
We hebben nog een aantal aspecten besproken, die eigenlijk goed weer gegeven worden in de mail die ik haar naderhand stuur met de zenkaart van Osho die de naamt draagt 'letting go'. Ze mailde me terug dat ze heel dankbaar was voor ons gesprek en ook voor de mail waarin alles nog eens helder werd benoemd.
De mail:
Mooie ontwikkeling waar je je bevindt, niet gemakkelijk, maar een uitgelezen kans voor een doorbraak...van de mind naar vertrouwen, naar het hart, naar overgave aan het bestaan... waar je door gedragen wordt, omdat jij deel bent van het geheel.
Zie de stemmetjes, maar ga er niet in mee, voedt ze niet, kies voor ontspanning..., loslaten, overgave..., laat je leiden door de flow in jou...de flow van het bestaan wat door deze verschijning heen werkt...nu een wandeling, nu pak ik een kast aan, nu ga ik even liggen, nu vraag ik hulp etc.
Wees mild voor jezelf...dat je contacten heb opgepakt waar je eigenlijk niet mee verder wilde..., omdat je je zo alleen voelde..., heel menselijk...en vertrouw op de innerlijke stroom van wijsheid in jou, een heel natuurlijke stroom, die bepaalt hoe deze contacten zich verder ontvouwen...of je alsnog of wederom weer afscheid neemt of iets anders. Alles lost zich vanzelf op, op het juiste moment, wat niet het moment van het ego hoeft te zijn, geef het aan het bestaan, leg het in je hart, laat los...en het wordt vanzelf helder waar het heen beweegt.
En verder: opruimen van je huis...geef weg of verkoop wat je niet gebruikt...
Een mooie oefening in het verleden los laten, wat uiteindelijk allemaal voorbereiding is op het grote loslaten: de dood: het grote onbekende.
Dus lieve schat...geef je over, elke kans of situatie waarin je de mogelijkheid hebt te oefenen met loslaten en vertrouwen, maak er gebruik van...en zie de ondersteuning van het bestaan..., vraag hulp aan het universum...en adem...ontspan...
Heel veel sterkte! En mocht je nog eens willen uitwisselen, je weet me te vinden.
www.bewustzijnscoaching
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
