Mijn moeder is half mei overleden. Het lijden is voorbij. We hebben vele jaren geen gemakkelijke relatie gehad. Schuld en plichtsbesef (je moet er voor je ouders zijn) wilde rond 2014 niet langer meer de leidraad zijn om bij hen langs te gaan. Jarenlang speelde het thema van zwaarte en schuld in mij, mede n.a.v. opmerkingen van mijn moeder: je komt ook nooit (ik bezocht haar om de paar weken), het is je plicht om voor je ouders te zorgen etc. En opmerkingen als: daar wil ik niet over praten, daar krijg ik hoofdpijn van, ik wil dat het gezellig is. Met andere woorden: een open ontmoeting, een wederzijds delen van wat leeft en raakt behoorde niet tot de mogelijkheden; de uitwisseling diende oppervlakkig te zijn oftewel 'gezellig', zoals mijn moeder dat betitelde. Op enig moment voelde ik dat ik zo niet langer door kon en wilde gaan; voor mezelf niet en voor hen niet. Ik wilde hen bezoeken vanuit het hart en niet op basis van schuld en plicht.
In 2014 schreef ik een brief aan mijn ouders (en ter info aan familieleden om ruis tussen ouders en kinderen te voorkomen). Ik deel een gedeelte van de brief hieronder. Lieve pa & ma, Ook al vind ik het heel moeilijk om deze brief te versturen…, het is toch wat het hart ingeeft. Weet dat ik van jullie hou, het heeft echt niets met jullie persoonlijk te maken…, liefde voel ik voor jullie beiden…, dat is het dus niet…, maar de omgang tussen jullie en mij is vanuit mij niet helemaal schoon. Ik voel dat er nog trekkrachten in mij leven van waaruit ik jullie bezoek, die niet zuiver zijn. Dus dat ik jullie opzoek, omdat het hoort of omdat het moet of uit schuldgevoel, allemaal motieven, die niet uit het hart voort komen… En ik wil niet meer leven vanuit dat deel in mij. Ik wil niet naar jullie toegaan, omdat je nou eenmaal naar je ouders behoort te gaan, omdat je ouders oud zijn, omdat je ouders je financieel hebben ondersteund en dan dien je wel wat terug te doen… Naar mijn beleving allemaal onzuivere motieven van waaruit ik mede met jullie omga, die niets met het hart te maken hebben. Als ik naar jullie toe ga, dan wil ik naar jullie toe gaan vanuit waarachtigheid, vanuit het hart, volledig (dus niet een beetje hart in combinatie met een deel dat zich verplicht of schuldig voelt), dat is wat ik mezelf en jullie gun. Niet elkaar opzoeken vanuit ‘dat doe je nu eenmaal voor je ouders’ of vanuit ‘voor wat, hoort wat’. Ik wil gewoon niet meer onwaarachtig leven. En ik ervaar het als een hele uitdaging om 100% mezelf trouw te zijn, ongeacht de opvattingen en meningen van anderen. En al een tijd gaat er door me heen ‘ik wil los’, ‘ik wil los’ van alle verplichte nummers, van alle onwaarachtigheid in mij. Ik wil leven vanuit: ‘wat klopt voor mij’ en als het klopt voor mij, dan klopt (het hartje) ook voor anderen…, dan ben ik 100% aanwezig en in verbinding met jullie. Dit alles betekent dat ik voorlopig onze bezoekjes los laat…, totdat er werkelijk van binnenuit een andere stroom op gang komt, een stroom die zuiver is, vanuit het hart. Dan zal ik me weer melden… Mocht er nood aan de man/vrouw zijn, mochten jullie verhuizen en hulp nodig hebben, mocht één van jullie ernstig ziek worden, bel of mail me voor hulp. Ik kijk op dat moment wat ik voor jullie kan betekenen. De gezelligheidsbezoekjes laat ik los. Nogmaals: het heeft niet met jullie te maken, maar alles met mij…, dat ik volledig vrij wil zijn van dat wat niet zuiver en oprecht is in mij. Weet dat ik van jullie hou… Liefs
Mijn ouders vonden het niet makkelijk om deze brief in ontvangst te nemen. En mijn broers, zus en partners ook niet, omdat ik ook naar hen toe mij had uitgesproken dat familiebezoekjes voor een onbepaalde periode op een laag pitje zouden staan. Een van mijn broers zei: 'Volgens mij ben je tegen een boom opgelopen en nog herstellende. Inhoudelijk wat een onzin, kijk eerst eens goed naar je zelf, verder wijt ik geen woord meer aan die onzin en als je niet meer op toneel verschijnt, mij best'. Een zwager zei: 'Lekker makkelijk..., nu mogen wij voor de zorg opdraaien, want je moeder zal nooit zelf om hulp vragen'. Een schoonzus reageerde als volgt: 'Dat je zo een brief naar je broers en zussen schrijft ala, maar om zo een brief naar je ouders te sturen vind ik echt niet gepast! Wat moeten die mensen daar in godsnaam mee? Wat is dat voor een flauwe kul jôh, om die mensen het leven zuur te maken, de korte tijd dat ze nog leven. Ik weet het niet hoor, maar laat die mensen met rust, ze hebben toch altijd hun best gedaan!! Stel je voor dat jouw kinderen zo op jou gaan reageren later!!'
Ondanks de pijlen van boosheid en verdriet (zus) bleef ik trouw aan datgene wat ik voelde wat nodig was om de last van schuld en plicht en de gezelligheidsavondjes (ook met broers/zus), die eigenlijk alleen maar energie kostte, uit het systeem te doen oplossen. En langzaamaan doofde de schuld en het gevoel van plicht uit.
Op enig moment brak mijn moeder haar heup (2016?) en zocht ik haar op in het revalidatiecentrum. Ik had gezegd dat mijn ouders op mij konden rekenen indien er sprake was van praktische ondersteuning. En die mogelijkheid diende zich aan. En weer enige tijd later vroeg mijn moeder of ik met mijn vader voor een bepaalde behandeling naar het ziekenhuis wilde gaan. Natuurlijk. En eind 2017 vroeg mijn zus namens de familie of ik de euthanasie aanvraag voor mijn vader (90 jaar) bij de Levenseinde kliniek op me wilde nemen (zij konden het niet; mijn vader, met een ernstige vorm van huidkanker, beschouwde zijn leven als voltooid en wilde dood). Er volgde een mooi proces tussen mijn ouders en mij rond de euthanasie en het overleg met de levenseinde kliniek. Toen de aanvraag van mijn vader uiteindelijk werd gehonoreerd, zei hij tegen mij: 'Dank je wel. Je hebt me goed geholpen, je bent geslaagd'. En kerst 2019 vroeg mijn moeder of ik de zaterdag voor haar wilde zorgen. Ja, het duurde even, maar uiteindelijk kwam mijn moeder dus toch over de brug voor hulp voor haarzelf. EN zo ging het..., ik zorgde op de zaterdag voor mijn moeder (tenzij ik in Tsjechië verbleef). En het eerste wat ik opmerkte toen ik deze taak op me nam was: een open hart, onvoorwaardelijkheid. De jaren bij mijn leraar (Naropa) en het opschoonwerk had geleid tot een fundamentele verschuiving. Er zat niets meer tussen...geen oordelen, geen irritatie, geen verwachtingen, geen spijt, geen verlangens, gewoon aanwezig zijn, dienstbaar en meebewegend met haar behoefte aan gezelligheid.
3 jaar is het zo gegaan... en groeide mijn moeder in kwetsbaarheid en sprak ze zo nu en dan over de dood en haar angst om alleen te sterven in haar appartement. Ze werd zachter, milder. De commando's werden vragen: zou je dit even willen doen? De controle dwang liet enigszins los. En dankbaarheid ontvouwde zich bij haar. Op enig moment zei ze: 'Het is altijd een feest als jij komt op de zaterdag'.
Dat wat aanvankelijk door een ieder werd gezien als 'dat doe je niet', 'dat zeg je niet tegen je ouders', 'wat ben jij egoïstisch' (ja, stap er maar lekker uit, moeten wij het allemaal doen) etc. ontvouwde zich tot een intiem contact vanuit het hart, zonder schuld en plichtsbesef.
Mijn moeder stierf niet alleen. Tijdens de avond dat ik 'dienst' had bij haar thuis overleed ze in mijn aanwezigheid. En de samenwerking met broers en zus rond het stervensproces verliep ontspannen, in goede harmonie met elkaar, ook al had één broer nog steeds moeite met de handeling van destijds. En dat mag.
Ik schreef onderstaande toespraak voor haar en heb deze gedeeld tijdens de begrafenis. Daarmee eindigt deze blog. De toespraak is in verkorte vorm weer gegeven.
Lieve moeder, Eindelijk is het zover…, de dood is gekomen. 91 jaar zijn je gegeven en toen was het genoeg. Je was al jaren moe…, en zei weleens dat je leven niets anders was dan wachten op de dood…, je kwakkelde met je gezondheid, beweging was ook niet meer gemakkelijk…, je kon de laatste jaren niet meer zelfstandig naar buiten, je was afhankelijk van anderen om de deur uit te gaan. In alle opzichten tekende het thema afhankelijkheid zich af…, je werd in toenemende mate afhankelijk van de thuiszorg, de schoonmaakster, automaatje (degene die jou met de auto vervoerde), het bezoek en de inzet van je kinderen en vrienden. En je wilde zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Beperking op beperking volgde……, de ouderdom voltrok zich voor mijn ogen in de jaren voorafgaand aan je dood. Niet eenvoudig om te zien, wetende dat dit scenario mogelijk ook mijn/ons voorland zou kunnen zijn.
De laatste jaren was ik degene die op de zaterdag langs kwam (uitgezonderd de maanden dat ik in ons huis in Tsjechië was). Als ik op zaterdag zo rond half 11 binnenkwam, dan wist je precies te vertellen wat er gedaan diende te worden…, en vooral ook hoe de dingen moesten gebeuren, want het diende allemaal wel op jouw manier gedaan te worden. Soms had ik mijn jas nog niet uit en werd ik direct aan het werk gezet…, geeft niks hoor ma, zo ging het… en ik begrijp het ook wel…als je niets meer kan…en je ziet van alles wat je niet bevalt en wat gedaan moet worden…, en als je jaren bepaalde klussen op jouw wijze hebt gedaan…, dan is het soms lastig om het uit handen te geven, dan is het niet altijd gemakkelijk om even de tijd te nemen, dan wil je meteen alles benoemen wat er moet gebeuren…, mede omdat je bang was dat je het anders zou vergeten…, ook dat ken ik…, want het gebeurde regelmatig dat je iets had benoemd en dat ik het toch was vergeten…, maar gelukkig was je toch nog zo bij de pinken, hé ma, dat je in de loop van de ochtend er nog eens op terug kwam en dan zei ik: o, ja, dat ben ik vergeten, ik zal het zo even doen.
En soms nam je bij binnenkomst de tijd, dan zei je: ga maar even zitten kind, hoe gaat het met je? Zullen we eerst een kop koffie drinken? En dan wisselden we even uit over de afgelopen week. Je vertelde over de bridge uitjes, hoe het ging… of jullie goed gespeeld hadden…, of het gezellig was.., je vertelde over de uitnodigingen van andere bewoners in het appartementen complex…, hoe fijn je dat vond…, even een borreltje drinken bij deze of gene rond een uur of 4 of 5 in de middag…En na ons gesprekje gingen we over op de boodschappenlijst voor de week. We bespraken wat we zouden eten voor de lunch en vervolgens ging ik erop uit…de boodschappen doen bij een supermarkt, daarna langs een andere winkel voor verzorgingsproducten, naar de bakker voor een krentenbol of een taartje en tot slot langs de viswinkel of de slager…en in de tussentijd deed jij een slaapje, want de laatste paar jaar zei je keer op keer…ik ben moe…, doodmoe.
Bij terugkomst nam ik de krant mee uit de postbus, ruimde alle boodschappen op en maakte de lunch klaar…we gingen samen aan tafel zitten en lekker smullen van wat er was…en veelal als toetje nam jij een ijsje, want daar hield je ook van. Na de lunch gingen we met de rolstoel naar buiten…, als het weer het toe liet…, voor een wandeling door het park…waar je van genoot…en soms bekenden tegen kwam waar je een praatje mee maakte…dan nog even door de winkelstraat heen…en dan weer naar huis. Ik maakte nog even een soepje voor de komende dagen en rond een uur of 3 vertrok ik weer naar huis.
In die laatste jaren merkte ik op hoe je langzaamaan steeds zachter en kwetsbaarder werd, ook al bleef je het moeilijk vinden om dingen uit handen te geven…, je werd warmer, opener en liefdevol. Ik weet nog dat je vele jaren geleden tegen me zei dat je een levensmotto had. En toen ik vroeg wat dat dan was, zei je: je moet zo sterk zijn dat je niemand nodig hebt.
Nou ma, je hebt dat vele jaren kunnen leven, maar het bestaan besloot op enig moment toch een andere ervaring op je bord te leggen: de ervaring dat we allemaal kwetsbaar zijn en afhankelijk van anderen, de ervaring dat je niet aan je lot wordt over gelaten en dat er voor je gezorgd wordt op het moment dat je dat zelf niet meer kan…, ik ben blij dat wij, kinderen, en anderen dat aan jou hebben kunnen geven…, ik ben dankbaar dat het bestaan jou en ons zo genadig was dat altijd de juiste mensen verschenen wanneer dit nodig was voor jouw welzijn…ik denk aan die geweldige meneer van automaatje…dank je wel dat je onze moeder zo vaak hebt willen vervoeren, en wat super dat er keer op keer toch weer een nieuwe schoonmaakster tevoorschijn kwam om je huis te onderhouden en wat fijn dat kennissen en vrienden uit het appartementencomplex je uitnodigden voor een samenzijn…en dat er binnen de thuiszorg ook een aantal lieve vrouwen waren die jou verzorgden.
En bovenal ben ik jou dankbaar, ma, moedertje, voor alles wat je hebt gegeven…, je hebt ons in financieel opzicht enorm ondersteund…, dank daarvoor, je hebt ons vele gezellige etentjes bezorgd, want daar hield je van…gezellig samenzijn…, niet te moeilijk doen, daar is het leven niet voor bedoeld…, gezellig met elkaar uit wisselen…dat vond je fijn…, dank daarvoor
Onze relatie is in het verleden niet altijd gemakkelijk geweest…, maar ook dat heeft het bestaan ons gegeven…, een uitdaging…om ondanks de verschillen, uiteindelijk de liefde te ontdekken en te ervaren in onze laatste jaren.
Is dat niet geweldig? Dat we zo samen ons leven kunnen afronden? In… gewoon gezellig samen zijn…, dank je wel ma… ik wens je toe dat je pa en andere geliefden… in die andere sfeer… ook gewoon gezellig mag ontmoeten. Dag lieverd, het ga je goed.
Stel je dat je op een dag beslist om 'ja' te zeggen.
'Ja'... ongeacht het verzoek wat tot je komt. 'Ja',omdat je een overgave-experiment aangaat. Niet zomaar voor 1 dag of 1 maand of 1 jaar..., maar voor het leven. Als ingang om de stem van het ego te doen smelten. Het ego wat noten op haar zang heeft (dat ga ik echt niet doen), weerstand voelt (ik ben al een pleaser), verzet, oordelen heeft, beperkingen ziet, eindeloze ambities kent, altijd vooruit denkt of aan het verleden blijft hangen, de slachtoffer, de redder, de aanklager (ik moet altijd doen waar jij zin in hebt) etc. En dat ikje geeft ook nog eens de hele dag commentaar op alles wat je doet en laat en op wat anderen doen en laten. We zijn in oppositie met wat is, met het leven zelf, het is niet goed zoals het is, het moet anders. Gevolg: stress en spanning.
Wat zou er gebeuren als we niet in oppositie zouden zijn met wat zich aandient in ons leven?
Wat zou er gebeuren als we een overgave-experiment zouden aangaan als ingang om de illusie van een 'ik', die meent de regie te voeren over het bestaan (ik bepaal zelf wel wat ik doe), te doorbreken? Een overgave-experiment voor een dag, een week of nog langer..., gewoon om eens te ervaren wat dit in ons teweeg brengt.
Dit is waar Michael Singer op jonge leeftijd voor koos en wat hij beschrijft in zijn boek: het overgave-experiment.
Hij besloot om het leven zelf de leiding te geven. Ongeacht het verzoek of de vraag die hem voor gelegd zou worden: zijn antwoord was 'ja'. En natuurlijk sputterde het ego tegen: het verzoek van zijn professor om een bankdirecteur in het een en ander bij te scholen, riep grote weerstand op. Daar wilde hij zijn tijd niet aan besteden, het liefst bracht hij zijn tijd mediterend door in het bos en nu 'moest' hij (een hippie destijds) een man uit de commerciële wereld in pak en stropdas bij staan... Maar ja, zijn besluit was genomen en daar hield hij zich aan. En zo ontvouwde zich uiteindelijk een prachtige vriendschap tussen de bankdirecteur en Michael, wat hij aanvankelijk als onmogelijk beschouwde.
Boeiend om een levensloop te lezen gebaseerd op dit besluit.
Je zou kunnen zeggen dat Michael Singer de weg van karma yoga (onbaatzuchtig handelen) en meditatie had gekozen om te ontwaken. En een eerste begin om de stem van het ego te doen smelten was 'ja' zeggen.
Afgelopen zomer (2021) las ik dit boek tijdens mijn verblijf in ons huis in Tsjechië. In die zomer leefde ook het thema vergankelijkheid en de dood waar ik destijds een blog over schreef (titel: waardeer de kus van het leven).
Ik voelde dat er gaande de zomer zich een fundamentele verandering voltrok. Er welde een behoefte op vanuit de ziel om in samenwerking met anderen een wezenlijke bijdrage te leveren aan het geheel: het hart wilde stromen, maar wist niet in welke vorm. Eén ding werd langzaamaan duidelijk in die zomermaanden: deze website klopt niet meer, ik wil mensen niet langer ondersteunen in het domein van de mind, omdat het niet tot ontwaken leidt. Het valt mij op (en voorheen was ik niet anders) dat mensen eindeloos doorgaan met het sleutelen, verbeteren, veranderen van het psychologische zelf (ego) in de hoop dat inzicht in alle (familie)patronen, overtuigingen etc. hen leidt naar bevrijding. En dat is niet zo..., het bekrachtigt juist het ik (ego).
We blijven eindeloos doorgaan en in cirkels draaien: de cirkel van de mind, van verhalen, concepten, herinneringen, van het denken en emoties. En de identificatie met een 'ik' die meent aan het roer te staan, een 'ik' met voorkeuren en afkeuren. Tja..., en als er voorkeuren en afkeuren bestaan (dan heb ik het niet over de voorkeur voor een kop koffie of thee etc.), dan bewegen we dus niet mee met de stroom van het bestaan. En dat betekent: lijden.
De ingang naar bevrijding is het Licht zelf, Bewustzijn zelf..., niet de inhoud van het bewustzijn (alle drama's van het bestaan), maar Dat waar de inhoud in verschijnt. Noem het 'zien', vol compassie, zonder oordeel, voorbij dualiteit, voorbij goed en fout.
Aan het einde van de zomer sprak ik met een vriendin hierover... er waren tranen...
Ik zei: 'Wat heeft het voor zin om bijvoorbeeld een blog te schrijven over een diepe overtuiging waarin iemand gevangen zit en deze overtuiging uit te dagen als het niet leidt naar werkelijke bevrijding?' We kunnen eindeloos doorgaan met het bevragen van bijvoorbeeld overtuigingen, met als doel het ontmantelen van het ego: maar wie of wat is er eigenlijk 'bezig' met dat ontmantelen?
Hoe kan een mens ooit tot ontwaken geraken als het het ik (ego) zelf is dat hard aan het werk is met familiepatronen, familieopstellingen, herkomst van overtuigingen, analyses en verklaringen? De drama's waar mensen in verstrikt raken (denk alleen maar aan alle relatie/gezondheid/werk issues) zijn oneindig en de maalmachine van het denken draait dag en nacht door.
Dat wil overigens niet zeggen dat ik daar geen compassie voor voel. Naarmate het hart zich meer en meer opent, is er een diep medeleven met de mens en het lijden van de mens, maar dat betekent niet dat ik aan het instand houden van de mind mijn inzet wil geven. Wat ook niet wil zeggen dat ik niet open sta voor ondersteuning van de oprechte zoeker naar waarheid, maar dan wel vanuit dat perspectief: gericht op ontwaken, niet op verbeterplannen voor het ego.
Wat ik ook voelde afgelopen maanden is dat ik met zo'n schoolbordwisser door de website wilde gaan...gewoon alles weg vegen..., en misschien gaat dat op enig moment ook gebeuren..., misschien schrijf ik zo nu en dan nog een blog...en plaats ik die op facebook en linkedin; mensen die zich werkelijk aangesproken voelen door wat ik deel, die weten me wel te vinden... of niet...en dat is ook oké. En de vorm van begeleiden kan natuurlijk altijd nog veranderen.
Vooralsnog laat de oude vorm los en wil het hart stromen in samenwerking met anderen...en ja...het leven is fascinerend...en heel intrigerend..., je weet nooit waar het naar toe beweegt... En zo gebeurde het dat in dezelfde week dat ik bovenvernoemde vriendin sprak, het bestaan met een antwoord kwam. Het antwoord kwam van onze dochter die een loopbaanswitch had gemaakt naar de kinderopvang en mij belde na haar eerste werkdag met de mededeling: mam, ik ben bang dat ik een verkeerde keuze heb gemaakt. Ze deelde haar ervaring van de eerste werkdag en ik zei vanuit betrokkenheid: zal ik je een dagje komen helpen? Waarop zei zij: dat vind ik hardstikke fijn mam, maar je kan niet zomaar een kinderdagverblijf binnen lopen...en mam, jij kan dit werk ook doen..., je hebt toch alle diploma's hiervoor?
Waarop ik zei: ja, van 40 jaar geleden... Dochterlief vervolgde haar uitleg hoe het in deze tijd werkt en dat ik als freelancer aan de slag kan, omdat er zo'n kort tekort is aan pedagogisch medewerkers. En terwijl zij de uitleg gaf...gebeurde er in mij iets wonderlijks...het boek van Michael Singer ging door me heen..., in een flits van een seconde..., en innerlijk voltrok zich een omkering..., overgave..., als dit is wat het bestaan mij nu aanreikt...als antwoord op mijn vraag vanuit de ziel om te delen en samen te werken, dan zeg ik: JA. En ik zei tegen mijn dochter: ik ga het uitzoeken, ik ga me aanmelden en kijken wat er ontstaat. Dit is 'mijn' overgave experiment. Geen verzet, geen (spirituele) ambities, geen oordelen (ik ga toch niet in de kinderopvang werken...), simpel en eenvoudig 'ja'.
En zo gebeurde het dat ik enkele weken later aan de slag ging als zzp'er in kinderopvanglocaties, in het bijzonder de buitenschoolse opvang. Iedere dag weer een andere organisatie, een andere groep kinderen, een andere groep medewerkers en een andere plaats waar ik naar toe reed/rijd..., één groot avontuur...en ik vond/vind het geweldig om mezelf iedere keer weer opnieuw in een nieuwe context te plaatsen om mezelf daarin te ervaren. En ja, in het begin was het uiterst vermoeiend...alles was nieuw, en soms wat onzekerheid hoe het een en ander werkte, maar ook boeiend om te zien hoe kinderland na 40 jaar eruit ziet en functioneert.
Na enkele weken realiseerde ik me wat me opviel: dat ik overal mezelf was..., ik zag dat ik in elke nieuwe situatie ontspannen binnen stapte en de samenwerking met collega's aanging...geen spanning, gewoon opgaan in de flow van de dag met de kinderen en de medewerkers... en ik voelde dat de energie van het hart meer en meer ging stromen.
Aanvankelijk was ik een diploma kwijt waardoor ik in eerste instantie niet met baby's kon werken. Maar een dag voordat de lockdown (corona) kwam, ontving ik het diploma van het Ministerie van Onderwijs. De buitenschoolse opvang ging dicht en ik kon nu mijn intrede doen in de wereld van baby's en peuters. En ja, ik kreeg een kans bij een organisatie in Amsterdam. Een groep van ongeveer 9- 12 baby's van 0-1 jaar, geleid door 3 tot 4 wisselende pedagogische medewerkers. En ja...liefde en nog eens liefde voor die allerkleinste zielen...baby boeddha's van 3 of 4 maanden die voor het eerst komen... wennen...en veel huilen, omdat er zoveel prikkels zijn...en de oermoeder staat in mij op...en dan zie ik een zzp'er die er voor het eerst is..., vrij onhandig (ruw) zo'n kwetsbaar wezentje die overstuur is, de fles geven, die de baby niet wil, omdat ze zo van slag is...en op dat moment heb ik ook een baby van 3 maanden in mijn armen, die weer tot rust is gekomen en ook toe is aan een fles...en ik zeg tegen de zzp'er: zullen we wisselen..., dan geef ik haar de fles en neem jij de baby die ik nu vast hou over? Ja, knikt ze en we doen een ruil. En ik hou dat schatje vast en loop met haar rond en langzaamaan kalmeert ze..., nog wat naschokken...en dan neem ik haar in mijn armen om de fles te geven...dichtbij...intiem..., ze kijkt me aan en blijft kijken, een uitwisseling van ziel tot ziel..., totale ontspanning...en ze drinkt...
En zo draait het wiel van het bestaan..., en het hart zegt 'ja': wat mooi om liefde te delen met kinderen, die nog zo open zijn, zo puur, zo zichzelf....
Het dient...mij...en de kinderen, die aan mij/ons zijn toe vertrouwd. Het dient het geheel.
Service noemt Michael Singer het..., onbaatzuchtige dienstbaarheid..., deelname (participation) noemt Osho het.
Wat is het fijn om met een team liefde te ervaren en te mogen brengen.
www.bewustzijnscoaching.com
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
Enige tijd geleden ontving ik een mail waarin Wim (gefingeerde naam) aangaf dat bepaalde persoonlijke informatie, die ik met hem deelde niet resoneerde bij hem en dus ook niet klopte voor hem. Hij gaf aan bij zijn waarheid te willen blijven.
Niets mee mis, allebei een andere kijk op dat wat werd gedeeld, zou je zo zeggen. Ware het niet dat ik enige verkramping voelde in de vasthoudendheid van de opmerking die Wim plaatste. En dat wat ik deelde ging niet over hem, maar over mij waarbij het delen niet bedoeld was om enig advies of een mening van hem te ontvangen; ik deelde gewoon in alle openheid het een en ander. Opvallend dat Wim blijkbaar niet vanuit diezelfde openheid kon luisteren. Integendeel: hij liet naderhand weten dat als iets niet resoneert, het dan ook niet klopt voor hem.
Na een eerste uitwisseling tussen ons, zijn reactie gelezen hebbende, de bevestiging van hem gekregen hebbende dat hij open stond voor wat nadere feedback, stuurde ik hem onderstaande mail om een ander perspectief aan te reiken.
Zie hieronder:
Ha Wim,
Dank voor je reactie.
Je geeft aan dat als iets niet resoneert, je het gewoonweg niet vertrouwd.
Daar wil ik graag op ingaan. Ik wil niets afdoen aan jouw gevoel…en wil toch de nodige vraagtekens stellen bij de zin waarin jij aangeeft dat je ‘jouw’ waarheid niet teniet wil doen.
Wat is waarheid? En in hoeverre is ‘mijn’ waarheid waar?
Even een uitstapje:
Gisteravond lag ik op de bank en luisterde ik naar een satsang van Osho en de volgende zinnen raakten mij:
This is your understanding. You hear according to yourself. You see according to yourself. Because you have a fixed pattern of hearing and seeing. This has to be dropped. To know existence all fixed ideas has to be dropped.Your eyes should be just windows, not projectors. Your ears should be just doors, not projectors.
Jij zult mogelijk aangeven dat er geen sprake is van fixed ideas (als het niet resoneert, dan klopt het niet voor mij) of van projectie, maar dat het gewoon je gevoel is. Maar in hoeverre is je gevoel zuiver of ‘waar’ als het hart nog niet volledig open en schoon is?
De hoogste waarheid is de taal van het hart: dan ontmoet je de ander zonder de drang van het ego (zoals je aangeeft in je reactie) om er iets van te vinden; dat leeft niet, je stemt je af op de innerlijke stroom van de ander, je bent de ander…, van waaruit je de ander kan verstaan. Dat is de taal van het hart.
Wanneer het hart nog niet volledig open en schoon is, dan luisteren en kijken we vanuit de mind: we projecteren, we interpreteren, we vinden er wat van…en dat is wat de ander voelt. De luisteraar is dan meer met zichzelf bezig, dan dat hij/zij aanwezig is bij degene die deelt.
Overigens wil dat niet zeggen dat op enig moment wat feedback gegeven kan worden…, als de ander daarom vraagt of als de ander bevestigend antwoordt op de vraag of er wat feedback gegeven mag worden. En soms vindt ongevraagd gegeven feedback plaats, ook dat komt voor; de ander wordt een ander perspectief aangereikt wat in een proces dienend (en confronterend) kan zijn, ook als de ander het op dat moment niet als zodanig ervaart. En soms is er geen herkenning van de feedback. Het is niet zwart-wit; het een of het ander.
Wat ik in de afgelopen jaren heb ontdekt is dat alles projectie is, werkelijk alles, totdat het hart transparant is. Op het moment dat dit diep doordringt, ontstaat er als vanzelf enige voorzichtigheid met het ventileren van een waarheid (over de ander), die voort komt uit ‘dat is gewoonweg mijn gevoel’.
Als jij aangeeft dat je mij niet wil weg zetten of verwerpen zoals je in het verleden met mensen deed, en je aangeeft dat je wil vast houden aan jouw waarheid (gevoel/mening) en tegelijkertijd wil ontdekken hoe je dan toch de ander kan ontmoeten, dan vraag ik mij het volgende af: Wat maakt dat je wil ‘vasthouden’ aan ‘jouw’ waarheid? Heeft degene die in openheid over zichzelf deelt naar ‘jouw’ waarheid gevraagd?
Ergens voel ik een verkramping daarin…hoe zou het zijn om gewoon aanwezig te zijn bij de ander, je te verplaatsen in de ander, in de achtergrond of innerlijke stroom van de ander, zodat je de ander wellicht wel kan horen, zien en voelen?
En zou het zo kunnen zijn dat je vast wil houden aan ‘jouw’ waarheid, omdat jouw waarheid in het verleden werd weg gezet of direct werd ontkend en verworpen, van waaruit je een drang voelt om, tegen alle stromen in, jouw waarheid overeind te houden: als het niet resoneert, dan klopt het niet voor mij.
Dit zijn zo wat overwegingen; het is aan jou om te onderzoeken (of niet) of iets resoneert en wat die resonantie jou dan te vertellen heeft. Ik ben benieuwd wat er in beweging komt…
En fijn, dank je wel dat je je open stelt voor feedback ook al voelt het mogelijk wat spannend zoals je zelf aangeeft in onze vorige uitwisseling.
Veel liefs,
Caroline
Een samenvatting van zijn reactie:
Hoi Caroline,
Dank voor je mail., deze mail ervaarde ik heel anders dan de vorige. Bij het lezen van je mail voelde ik gelijk een warm gevoel in m'n hart. Nu ik 'm weer lees is dat weer zo.
Ben nu al een paar dagen niet lekker. Ik hang op de bank en kijk wat tv.
Ik voel me daardoor ook wat kwetsbaarder en de gedachte aan je mail kwam weer op.
Net weer gelezen. Ja, ik voel dat er inderdaad een verkramping zit.
Wat is dan waarheid? Geen idee. Weet wel dat ik dat altijd onderzoek op het level dat ik kan zien of horen.
En juist door dit aan te gaan met jou en erover te sparren komt er weer wat meer ruimte. Alleen al de mogelijkheid het open te laten dat ik geen gelijk hoef te hebben of dat wat mijn gevoel zegt niet hoeft te kloppen doet dat al.
Dank voor de uitwisseling Caroline.
Liefs,
Wim
Voor de lezer: Observeer jezelf eens in intieme uitwisselingen met anderen.
In hoeverre ben je werkelijk aanwezig bij de ander? In hoeverre voel je en zie je het wezen van de ander van waaruit je de ander kan verstaan? Je zou kunnen zeggen: in hoeverre staat jouw wezen ‘aan’, waardoor je de ander in en vanuit het hart ontmoet?
Luister je vanuit openheid, afgestemd op de innerlijke stroom van de ander, zodat je de ander kan ontvangen, horen en voelen?
Of luister je vooringenomen? Luister je vanuit de mind, vanuit de criticus? Weeg en beoordeel je de informatie, die in een persoonlijke uitwisseling wordt gedeeld? Betrek je alles op jezelf, terwijl het niet over jou gaat, maar over de ander? Luister je vanuit een fixed idee: klopt dit wat de ander zegt of klopt dit niet?
Check ook eens gaande de uitwisseling of je ander wel juist hebt verstaan.
Enkele jaren geleden wisselde ik samen met een vriendin uit. Op enig moment moesten we allebei heel hard lachen en vroeg zij: waar lach jij nu om? Wat bleek: we lachten allebei om iets totaal anders, terwijl we beiden dachten dat we om hetzelfde lachten. Allebei lachten we vanuit een eigen projectie. Heel vermakelijk.
We denken de ander te verstaan, maar heel vaak horen en zien we alleen dat wat in ons leeft: onze overtuigingen, aannames, onze inkleuringen dus.
Tot slot:
Onderzoek eens wie de ander is voorbij jouw gedachten en evaluaties over de ander.
Wie is de ander werkelijk, voorbij jouw beeld en interpretaties over de ander?
Mensen zijn niet wat wij over hen denken…
Nogmaals: mensen zijn niet wat wij over hen denken...
Kijk eens naar de mensen waar je dagelijks mee leeft en optrekt: wat is de box waar je hen in hebt gestopt (zo zijn zij/aannames/oordelen) waar je aan hecht?
Zelfs de mensen die we het beste kennen, zijn eigenlijk diep mysterieus.
www.bewustzijnscoaching
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
Als het hart gesloten is, regeert de mind.
We zien de werkelijkheid niet zoals die is..., was het maar waar...
Het is de mind die regeert. En zolang de mind aan het roer staat, kijken we vanuit een gekleurde bril naar de werkelijkheid. Die bril bestaat uit etiketten en labels die we op onszelf, de ander en de wereld plakken.
Voorbeeld: de wereld is onveilig, al die buitenlanders en vluchtelingen nemen ons land over en plegen geweld tegen homo's en vrouwen.
Anders gezegd: we zien de werkelijkheid door een sluier van meningen, oordelen, voorkeuren en afkeuren, godsdienstige overtuigingen en ga zo maar door..., waardoor we de realiteit niet zien zoals die is, maar zoals wij deze bedenken.
We zijn een gevangene van de mind, zonder dat we ons dat realiseren.
En dit is geen individuele kwestie (sommige mensen hebben (voor)oordelen en anderen niet), nee, het is een collectieve aangelegenheid: de mensheid is niet thuis in het Hart.
We leven vanuit angst en wantrouwen.
Angst voor tekort: buitenlanders pikken onze banen en huizen in (overtuiging).
Angst voor de medemens: Turken en Marokkanen zijn niet te vertrouwen (profiteurs en raddraaiers). Angst voor veroordeling en geweld: we lopen als homostel niet meer hand in hand over straat, omdat we anderen niet willen provoceren (overtuiging).
Zolang we niet thuis zijn in het Hart kwetsen we onszelf en anderen. We kwetsen onszelf met oordelen over onszelf: het gevoel niet te voldoen, tekort te schieten, schuld en schaamte etc. En we kwetsen anderen, die we labelen als 'tuig', 'profiteurs', 'ongewenst' en 'niet welkom'.
Pijnlijk, omdat we allemaal mensen zijn..., en niemand meer of minder is dan de ander.
Pijnlijk om uitgesloten te worden als Marokkaan, Turk, vluchteling, homo, vrouw, jood... En ga zo maar door. Oorzaak: identificatie met de mind.
Identificatie met de mind leidt ertoe dat we de ander niet 'open' tegemoet treden. Er zit een filter van opvattingen tussen. En dit maakt het zo moeilijk om elkaar echt te verstaan, om elkaar van hart tot hart te ontmoeten. Gevolg: discussie, je gelijk willen halen (mijn standpunt is waar, de jouwe niet), misverstanden (omdat we ons niet kunnen verplaatsen in de ander), ruzie, haat, uitsluiting, oorlog. We zien het licht niet in onszelf en daarmee ook niet in de ander: het hart is gesloten.
En we staan er niet bij stil dat we dag in, dag uit ons ecosysteem vullen met al onze gedachten, meningen en oordelen... We weten niet beter... Van jongs af worden we groot gebracht in het collectieve veld van de mind. Niet vreemd dat de wereld er zo uit ziet, zoals ze is.
Herken je wat ik aangeef? Herken je de neiging in jezelf om doorlopend alles en iedereen te beoordelen? Meningen bij de vleet...
Sta je weleens stil bij de impact van deze neiging? De impact van al die oordelen, die we over onszelf erop na houden? Wat doet dat met ons? Is het liefdevol om onszelf keer op keer te bekritiseren?
Sta je weleens stil bij de impact van al die oordelen, die we hebben over anderen?
Wat betekent deze neiging voor de omgang met onze medemens?
Hoe treden we de ander tegemoet wanneer we ervan uitgaan dat de ander onze vijand is, niet welkom? Hoe benaderen we de ander als we bang zijn voor de ander?
Wat zenden we dan uit waar de ander weer op reageert?
Wat doet het met Marokkanen, Turken (etc.) en vluchtelingen, die niet mee mogen doen in de maatschappij? Is het liefdevol om zo met de medemens om te gaan?
Sta je weleens stil bij de impact van al die overtuigingen, opvattingen en meningen op de samenleving als geheel? En de wereld?
De neiging om vanuit een bedachte werkelijkheid te leven, maakt dat we van alles op onszelf, de ander en de wereld plakken, wat niet de werkelijkheid zelf is.
Tja, de Mind versus het Hart.
Voorbeeld: Het stemlokaal.
Er bevindt zich een man van allochtone afkomst met partner in een stemhokje. De man draagt een djellaba (lang gewaad). Er staan wat mensen te wachten bij de tafel waar de stembiljetten worden uitgedeeld. De man van allochtone afkomst staat achter zijn partner, over haar heen gebogen in het stemhokje. Een man die in de rij van wachtenden staat, spreekt de allochtone man met een luide, agressieve stem aan: ‘Hé, wat bent u daar aan het doen…, dat mag helemaal niet, u mag niet met een ander in het stemhokje staan.’ Waarop een man, die zich achter de tafel met de stembiljetten bevindt, met lading het overneemt en zegt: ‘U bent hier in Nederland, U moet zich aan de Nederlandse regels houden, er mogen geen twee mensen in een stemhokje.’ Vervolgens neemt de wachtende man het stokje weer over en zegt op luide, agressieve toon: ‘Ik weet niet wat je daar allemaal aan het doen bent, met die telefoon bij het stembiljet, maar dat is verboden.’ Waarop de man van allochtone afkomst zegt: ‘Ik help mijn vrouw, ze kan niet lezen en schrijven en zij heeft ook recht om te stemmen.’ De stemming is geladen en vijandig.
Zie je de uitwerking van de mind? De uitwerking van oordelen en meningen over de ander? Enig idee welke plaatjes er in de wachtende man leven over het echtpaar in het stemhokje?
Mogelijke plaatjes: 'Weer zo’n buitenlander die zich niet gedraagt, die de regels aan zijn laars lapt en vervolgens ook nog eens voor zijn vrouw wil bepalen wat ze moet stemmen, zij moet zeker precies stemmen wat hij goed acht, alle vrouwen van allochtonen worden onderdrukt, kijk maar, hier gebeurt het ook.'
En wat was de realiteit? De moslimman hielp zijn vrouw met het invullen van het stembiljet. En de regel is dat er geen twee mensen in een stemhokje mogen. Dat is alles.
Hoe zou de situatie zijn verlopen wanneer het collectieve veld het Hart is?
En dat is waarmee ik deze blog wil eindigen: het Hart.
Er zijn mensen die vluchtelingen in hun huis opvangen, er zijn mensen die vluchtelingen wegwijs maken in Nederland, er zijn mensen die Marokkanen (etc.) een kans geven om mee te doen in de maatschappij, er zijn mensen die een initiatief nemen om de kloof tussen bevolkingsgroepen, veroorzaakt door de mind, te overbruggen.
Zo keek ik van de week naar een documentaire: Nice People.
Een documentaire over een groep Somalische immigranten in het Zweedse Borlänge, die in 2014 klaar gestoomd werden om als nationaal team van Somalië mee te doen aan het wereldkampioenschap bandy (een variant op ijshockey) in Rusland.
Bekijk de documentaire eens vanuit het Hart..., bij mij liepen de tranen over mijn wangen. Prachtig om de uitwerking te zien en in te voelen van een dergelijk initiatief op de immigranten en de bewoners van de Borlänge. Google 'Nice People' of probeer deze link: http://www.moviesthatmatter.nl/festival/programma/film/1881
Tot slot: kijk eens naar de werking van de mind door de dag heen. Observeer eens al die meningen en oordelen, die dagelijks door jou heen gaan. Ervaar eens hoe het is om een dag zonder oordelen en meningen te leven, om een dag zonder voorkeur of afkeur aanwezig te zijn, om een dag het leven te ervaren vanuit het Hart, vanuit compassie en openheid. En als dat niet lukt, dan besef je wellicht voor het eerst dat je een gevangene bent van de mind. Veroordeel jezelf daar niet op..., we zijn allemaal onwetend ten aanzien van onze ware natuur.
www.bewustzijnscoaching.com
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
Zelfonderzoek: De draadjes.
Wat bedoel ik met ‘draadjes’? Soms worden we voor een situatie geplaatst en ervaren we uiteenlopende gedachten/emoties (de mind/het ego) van waaruit we het moeilijk vinden om een keuze te maken of om totaal open te zijn naar onszelf en naar anderen. In het laatste geval (open naar onszelf en naar anderen toe) is de neiging aanwezig om sommige draadjes (gedachten/emoties) wel te delen en andere draadjes achterwege te laten.
Maar als we preciezer kijken, wat is er dan eigenlijk gaande? Enig idee?
Voordat je verder leest, onderzoek dan eens de vraag wat jou ervan weerhoudt om alle draadjes (emoties/gedachten) aan het licht te brengen en met een ander te delen. Draadjes die gaan over jezelf of draadjes die betrekking hebben op de ander. Kijk eens of je de vraag kan beantwoorden. Wat weerhoudt jou ervan om open te zijn naar jezelf toe en naar de ander?
Dit is het antwoord wat ik heb ontdekt: we hebben een oordeel over de draden. We labelen sommige draden als goed en veroordelen andere draden. De emoties en gedachten die we veroordelen, vermijden we het liefst: ik ben niet jaloers, koppig, onzeker, perfectionistisch etc. En ik ga deze emoties zeker niet delen met anderen..., want ik wil niet jaloers etc. overkomen, wie wil er nou jaloers zijn? Niemand toch? Gevolg: we duwen vervelende emoties en gedachten weg uit ons bewustzijn.
Onze essentie, onze ware natuur, het Bewustzijn zelf is echter vrij van oordelen en kan dus ook niet gekwetst worden of kwetsen, omdat ze IS, gelijk de zon die IS, die altijd en immer schijnt. Onze ware natuur is oordeelloos en compassievol. Het is vrij van opvattingen of emoties zoals de mind ze kent: vandaag heb ik geen zin om te schijnen, want ik ben in een slechte bui... of... ik voel me afgewezen, dus ik schijn vandaag niet. Nee, de zon schijnt altijd en immer. Wat er ook voorbij komt..., liefdevol beziet onze ware natuur wat er verschijnt.
Als we niets zouden plakken op deze draadjes (geen label in de zin van: 'goede' of 'slechte' draadjes), maar de draadjes bezien voor wat ze zijn, dan bezien we onze gedachten en emoties van dat moment..., zonder oordeel. We laten het licht van de zon schijnen op alle draadjes die in ons leven: angst voor afwijzing, schaamte, schuld, jaloezie, niet goed genoeg zijn etc.
Er is niets mis met al die oordelen en overtuigingen ware het niet dat we er zoveel waarde aan hechten. We geloven wat de mind ons voorspiegelt en dat is de oorzaak van ons lijden: de identificatie met de mind. We zijn niet thuis in de zon, in onze ware natuur, maar een gevangene van de mind, een gevangene van onze emoties en gedachten, omdat we die 'waar' aanzien: ik ben jaloers (dat is mijn natuur), ik ben saai etc.
Willen we uit de gevangenis van de mind (het lijden) ontsnappen, dan is onder andere zelfonderzoek een belangrijk instrument, een instrument wat tijdens de sessies bewustzijnscoaching regelmatig wordt ingezet. En zelfonderzoek is alleen mogelijk als we onszelf toestemming geven om alles aan het licht te brengen: zonder oordeel waarnemen wat zich allemaal in ons afspeelt. En als er oordelen zijn...(en die zijn er volop), dan is dat het. Kijk ernaar. Het gaat om het los komen van het geloof in al die oordelen, het los komen van de mind, jij bent niet de mind, maar het licht (de zon) waar de gedachten en emoties in verschijnen.
Als we niet thuis zijn in de zon, als we niet aanwezig zijn (wakker zijn/gewaarzijn), dan identificeren we ons volledig met de mind, waar de criticus zich bevindt, die de draadjes beoordeelt en veroordeelt. De criticus maakt dat we sommige draadjes niet willen zien of met een ander willen delen: te pijnlijk.
Op een gegeven moment ontdekte ik in mijn proces en in mijn werk met cliënten hoe belangrijk het is om alle draden te onthullen en te onderzoeken: de zogenaamde 'mooie', 'aangename', 'vreselijke', 'lelijke' gedachten en emoties.
Ook al bestempelt de criticus de draden als mooi of lelijk, besef dat de draden slechts draden zijn, ze zijn niet waar of onwaar of tegenstrijdig: ze zijn. Met andere woorden, verschuif de aandacht van de mind naar Bewustzijn (de zon), naar de ruimte waarin de draden (emoties en gedachten) verschijnen.
Oké..., na de theorie nu een voorbeeld: een tijd geleden kwam er een cliënt waarbij het onderzoeken van de draadjes centraal stond. De cliënt, ik noem haar voor de leesbaarheid Yvon, had met vriendin Tineke afgesproken om mee te doen aan een bepaalde wedstrijd, want dit doen we nu eenmaal ieder jaar (= patroon). Ze merkte op dat tijdens het maken van de afspraak er een beweging in haar lichaam gaande was, die aangaf dat ze eigenlijk geen zin had, pufff, zo moe, maar ja, de daadwerkelijke datum lag nog wat verder weg, en wie weet had ze tegen die tijd er toch wel zin in, want ja, het is lekker om buiten te zijn, en de wedstrijd vond plaats in een natuurrijke omgeving wat toch wel heel fijn was, en ze gingen ieder jaar met elkaar, dus ja..., ze had 'ja' gezegd.
Het viel mij op dat Tineke (haar vriendin) haar niet had gevraagd (zullen we samen weer meedoen?), maar dat Tineke er automatisch vanuit ging dat ze dit jaar ook weer samen zouden gaan (geconditioneerd patroon), en ja, Tineke had het ook niet zo makkelijk (aldus Yvon)..., dus om dan ‘nee’ te zeggen..., dat vond Yvon toch wel wat te ver gaan, want ik ben dan toch die steun voor haar om te trainen, omdat we dan samen die wedstrijd lopen, dat motiveert haar dan..., en ja, afspraak is afspraak (= overtuiging/regel/zo moet het), dan zet ik me er toch gewoon overheen (aangeleerd patroon vanuit het gezin: kom op, flink zijn, niet zeuren), zo erg is het toch ook weer niet, dat kan je toch wel voor je vriendin over hebben (een overtuiging over vriendschap), en je weet dat die wedstrijd je energie geeft en het is in de natuur, dus gewoon even de knop omzetten (aangeleerd).
Herkenbaar voor de lezer? Dit soort verhaaltjes (draadjes) die door ons heen gaan?
Ik legde de cliënt o.a. de volgende vragen voor: Mag je op een afspraak terug komen? Hoe zou het voor je zijn om af te wachten tot het moment zelf (bijvoorbeeld een dag voor de wedstrijd) om dan na te gaan hoe de vlag er intern voor staat? Hoe lijkt het je om te communiceren met Tineke wat er allemaal door je heen gaat (alle draadjes benoemen), in alle openheid? En wat is er zo erg aan als Tineke teleurgesteld reageert? Mag zij teleurgesteld zijn?
Nadat een en ander inzichtelijk werd voor Yvon besloot zij Tineke te bellen om aan te geven dat ze op dit moment geen zin had om aan deze wedstrijd mee te doen, dat ze het liefst de afspraak wilde afzeggen, omdat ze zo moe was/is, maar het nog open liet, want misschien veranderde haar stemming/energielevel wel en wilde ze uiteindelijk toch mee doen. Ze gaf ook aan dat ze bang was dat Tineke teleurgesteld zou zijn en dat ze het gevoel had dat ze geen 'nee' kon zeggen, omdat ze voor haar ook een steun wil zijn om te trainen, maar dat ze toch ook eerlijk moest zijn naar zichzelf toe en dat ze het heel moeilijk vond/vindt om goed voor zichzelf te zorgen.
Aanvankelijk zag Yvon er tegenop om dit gesprek met Tineke aan te gaan. Heel begrijpelijk, want het vraagt ook heel wat: doorbreken van patroon en aangeleerd gedrag (we doen deze wedstrijd ieder jaar, de ander altijd tot steun willen zijn, niet gewend zijn om open en kwetsbaar te zijn naar de ander toe) en doorbreken van een overtuiging (afspraak is afspraak, iets over hebben voor een vriendin). Ze wilde Tineke niet teleur stellen, want die rekent op haar (denkt Yvon: overtuiging) en heeft haar ondersteuning ‘nodig’ (denkt Yvon: overtuiging). Zo kijkt Yvon naar haar vriendin..., dat is niet de realiteit (die is leeg/schoon/kent geen labels)..., maar haar inkleuring van de realiteit veroorzaakt door de mind/ego. Het is een plaatje wat Yvon op Tineke plakt: zij heeft mij nodig.
Tot Yvon ontdekt dat zij zelf die ondersteuning heeft gemist in haar verleden en die pijn (niemand die tot steun is) overhevelt op haar vriendin. Zij wil niet dat haar vriendin overkomt wat haar is overkomen: dat ze het allemaal alleen moest uitzoeken. Dat is de onbewuste overtuiging die haar gedrag (zorgen voor haar vriendin) bepaalt zonder dat ze dat zelf in de gaten heeft (blinde vlek). En de onbewuste overtuiging (pijn) zorgt ervoor dat zij niet in alle openheid haar beleving kan delen met Tineke.
Het daarop volgende consult vroeg ik naar de uitwisseling met Tineke. De cliënt gaf aan dat Tineke positief had gereageerd, dus niet overeenkomstig de film van Yvon (dat ze haar steun nodig had, dat ze teleurgesteld zou zijn). Vervolgens vroeg ik hoe de vlag er daadwerkelijk voor stond enkele dagen voorafgaand aan de wedstrijd en welke beslissing ze uiteindelijk had genomen?
Ze gaf aan dat de volgende draadjes door haar heen waren gegaan: Zal ik toch afzeggen..., ik heb er eigenlijk geen zin in…, pufff, ik word al moe bij de gedachte, maar ja, het is wel lekker buiten, in de natuur, ik krijg er energie van en Tineke waardeert het zo, en als ik eenmaal bezig ben, gaat het wel weer etc.
Wat denk je dat ze heeft besloten?
Ze besloot toch te gaan hard lopen. Ik vroeg Yvon of ze weleens gehoor gaf aan een ander belangrijk draadje wat ze meerdere malen had genoemd: dat ze geen zin had…, dat ze moe was/is. Waarop Yvon zei: Nee, ik ga altijd door, ik zet me eigenlijk altijd over dat gevoel van ‘geen zin hebben’ heen.
Vervolgens stelde ik de volgende vraag: En hoe zou het zijn om eens gehoor te geven aan die eerste stem, die aangaf dat je er eigenlijk geen zin in hebt, dat je moe bent? Waarop Yvon zei: Als ik daaraan toegeef, dan ben ik eigenlijk bang dat ik diep weg zak, dat ik de grip op mezelf verlies, dat ik helemaal tot niks meer kom, dat ik depressief word…
Mijn antwoord: Interessant…, en is dat waar? Hoe weet je dat? Heb je het wel eens uit geprobeerd? Nee, zei Yvon.
Hoe zou het voor je zijn om dit experiment eens aan te gaan? Om eens gehoor te geven aan de stem die zegt: Ik heb eigenlijk geen zin…, pufff…, ik ben moe.
En zou het je ook wat kunnen brengen/geven als je aan die stem gehoor zou geven?
Yvon: Ja, rust…, ontspanning…, waar ik eigenlijk diep naar verlang…, alles in mijn leven is ‘werk’, is ‘moeten’ en ik loop altijd vooruit op wat er nog allemaal moet gebeuren, gedaan moet worden, ik kan gewoon niet stil zitten op de bank.
Yvon is het experiment aan gegaan. We zijn een tijd samen op gelopen. Na een x-aantal sessies geeft ze aan wat een verademing het is dat het eeuwige moeten en zorgen voor anderen (in plaats van voor haarzelf) uit haar systeem is. Ze herkent nu de innerlijke stem (in plaats van de stem van ouders/maatschappij), ze handelt er nog niet altijd naar, maar ervaart het als een geschenk dat ze ziet van waaruit ze beweegt, dat er Bewustzijn is, want zonder bewustzijn (gewaarzijn) wordt je gewoon geleefd door je patronen en overtuigingen. Ze is blij dat ze heeft geleerd om zich uit te spreken en kwetsbaar te tonen naar anderen toe en ervaart het als een zegen dat zoveel aangeleerde patronen en overtuigingen verdampen. Ze bedankt me voor de transformatie die heeft plaats gevonden, ze zegt: 'Als ik niet bij jou was gekomen, dan zat ik nu in de ziektewet met een burn-out..., ik heb zoveel geleerd, gevoeld en ontdekt door onze uitwisselingen én de 'huiswerkopdrachten' die ik mee kreeg, ik ben je enorm dankbaar.'
En ik ben Yvon dankbaar, dat ze mij het vertrouwen heeft gegeven en dat we samen deze reis hebben mogen maken. Er is niets zo vervullend dan 'open' gaan... en thuis komen bij je-Zelf.
www.bewustzijnscoaching.com
LinkedIn: Caroline Ootes
Facebook: Caroline Ootes, Ontwaken, Bewustzijnscoaching
